غول‌های فناوری چگونه صدای ترامپ و هوادارانش را خاموش می‌کنند

جو تایدی

خبرنگار حوزه سایبری، بی‌بی‌سی

اگر همیشه به دنبال اثباتی برای قدرت "غول‌های فناوری" بوده‌اید، از کار افتادن شبکه اجتماعی پارلر در روز دوشنبه شاید نقطه خوبی برای شروع باشد.

من هم مثل بسیاری دیگر از مردم وارد این شبکه اجتماعی جنجالی شدم تا ببینم بعد از ساعت ۱۱:۵۹ به وقت منطقه زمانی اقیانوس آرام در آمریکا چه اتفاقی می‌افتد.

شرکت آمازون تا این ساعت به پارلر مهلت داده بود میزبانی جدید پیدا کند و پس از آن این شبکه اجتماعی را به دلیل ترویج خشونت از دسترس کاربران خارج می‌کرد.

این لحظه‌، نقطه عطفی در تلاش‌های اخیر غول‌های فناوری آمریکا برای "خاموش‌کردن" دونالد ترامپ و برخی از طرفداران تندروی او پس از حمله هفته‌ گذشته به ساختمان کنگره این کشور محسوب می‌شد.

اما ساعت ۱۲ شد و هیچ اتفاقی نیفتاد. من و میلیون‌ها کاربر پارلر هنوز هم می‌توانستیم طبق معمول در این شبکه‌ اجتماعی جستجو کنیم و پیام به اشتراک بگذاریم.

اما کمی بعد، کاربران از سراسر دنیا مثل دومینو یکی پس از دیگری بروز مشکلاتی در این شبکه اجتماعی را گزارش دادند. حساب من در حدود ۱۲ و ۱۰ دقیقه به طور کامل از کار افتاد و پیام "محتوا یافت نشد" روی صفحه نمایشگر ظاهر شد.

به همین راحتی اپلیکیشنی که به سرعت در حال رشد بود و به عقیده عده‌ای آزادی بیان بیشتری در آن وجود داشت و جایگزینی برای تويیتر محسوب می‌شد، دست کم فعلا از صفحه روزگار محو شد.

پارلر می‌تواند میزبانی جدید برای خود پیدا کند و به احتمال زیاد از پس این کار بر خواهد آمد اما از دست دادن خدمات وب شرکت آمازون به عنوان بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات میزبانی وب‌، احتمالا به این معناست که شرکت‌های بزرگ دیگر هم به این اپلیکیشن جواب رد خواهند داد.

اولین بار نیست

تصویری از صفحه توییتر ترامپ در روز ۸ ژانویه ۲۰۲۰

تصویری از صفحه توییتر ترامپ در روز ۸ ژانویه ۲۰۲۰

استفنی هیر، پژوهشگر حوزه فناوری و اخلاق می‌گوید این اولین بار نیست که یک شرکت بزرگ فناوری در آمریکا یک سایت را به دلایلی مشابه این حذف می‌کند: " اقدام آمازون علیه پارلر بی‌سابقه نیست و شاهد اقدامات مشابه از سوی سایر شرکت‌های آمریکایی هم بوده‌ایم.

شرکت کلاودفلر در ۲۰۱۷ خدمات ارائه محتوا و حفاظت در برابر حملات محروم‌سازی از سرویس (DDoS) خود را به وب‌سایت دیلی استورمر که حامی برتری نژاد سفید بود متوقف کرد و در ۲۰۱۹ هم اقدامی مشابه علیه وب‌سایت ۸چان (8Chan) انجام داد چون مهاجم مسلح کشتار شهر ال‌پاسوی ایالت تگزاس پیش از حمله برای به اشتراک گذاشتن مطالب خود از آن استفاده کرده بود."

فقط شرکت آمازون نیست که با توقف خدمات وب خود علیه پارلر دست به اقدام زده، گوگل و اپل هم این اپلیکیشن را از فروشگاه‌های "اپ" خود حذف کرده‌اند.

اما این اتفاق هم بی‌سابقه نیست و نمونه‌اش پیش از این رخ داده است.

یک وب‌سایت دیگر به نام "گب" که ادعای آزادی بیان دارد اما به ایجاد پناهگاهی امن برای راست‌گرایان افراطی و تندروها متهم شده هم قبلا از فروشگاه‌های اپلیکیشن حذف شده است. این شبکه اجتماعی که هنوز از طریق مرورگرها قابل دسترسی است ادعا کرده طی روزهای اخیر شاهد افزایش قابل ملاحظه تعداد کاربران خود بوده است.

در راستای اقدامات اخیر به منظور حذف حساب‌های کاربری مرتبط با حمله هفته گذشته به کنگره آمریکا، توییتر هم روز دوشنبه اعلام کرد بیش از ۷۰ هزار حساب کاربری هواداران توطئه کیوانان را مسدود کرده است.

فیس‌بوک هم اعلام کرد همه پیام‌هایی که در آن‌ها از عبارت "به دزدی پایان دهید" استفاده شده را مسدود کرده است. شعاری که با ادعاهای اثبات نشده آقای ترامپ در مورد تقلب در انتخابات ماه نوامبر ارتباط دارد.

ممنوعیت 'مشکل‌ساز '

اما در این میان آنچه تاکنون سابقه نداشته، رویکرد هدفمند علیه رییس‌جمهوری کشور است.

از زمان حمله طرفداران ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا در هفته گذشته، حساب‌های او در برخی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های اجتماعی از جمله توییتر، فیس‌بوک، اینستاگرام، اسنپ‌چت و توییچ مسدود شده‌اند.

یوتیوب هم برخی از ویدئوهای آقای ترامپ را حذف و اعلام کرده این عملا آخرین فرصتی است که در اختیار شبکه او قرار می‌دهد.

اما عده‌ای از رهبران سیاسی از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان این اقدام را "مشکل‌ساز" دانسته‌اند.

تیری برتون، از اعضای کمیسیون اروپا هم در مقاله خود در سایت پولیتیکو، اتفاقات پس از حمله به کنگره را همچون "حمله ۱۱ سپتامبر به شبکه‌های اجتماعی" توصیف کرد و نوشت:‌ " این واقعیت که مدیرعامل می‌تواند بدون هیچ‌گونه بررسی و سنجشی بلندگوی رییس‌جمهوری آمریکا را از برق بکشد، مسأله‌ای گیج‌کننده است."

مت هنکاک، وزیر بهداشت بریتانیا هم گفت این اقدام نشان داد در شبکه‌های اجتماعی "ممیزی سردبیری" صورت می‌گیرد و آن‌ها " انتخاب می‌کنند چه کسی می‌تواند حرف بزند و چه کسی نمی‌تواند."

شمشیر استیضاح یا اخراج معلق بر سر ترامپ

الکسی ناوالنی، سیاستمدار روس و از منتقدان ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری این کشور هم بسته شدن حساب توییتر ترامپ را با سانسور دولتی مقایسه کرده است.

او در توییتر خود نوشت:‌ " مسدود شدن حساب دونالد ترامپ در توییتر، اقدام به سانسور و عملی غیر‌قابل قبول به حساب می‌آید. درست است که توییتر شرکتی خصوصی است اما نمونه‌های زیادی از این کمپانی‌های خصوصی را در روسیه و چین دیده‌ایم که موقع سانسور به دوستان نزدیک دولت تبدیل شده و به آن‌ها در رسیدن به هدف‌شان کمک کرده‌اند."

تغییر شبکه‌های اجتماعی بعد از همه‌گیری کرونا

واقعیت این است که شبکه‌های اجتماعی شرکت‌های خصوصی هستند و امثال مارک زاکربرگ، موسس فیسبوک و جک دورسی، بنیانگذار توییتر می‌توانند مانند روسای باشگاه‌های خصوصی برای اعضای خود قوانین ویژه‌ داخلی تعیین کنند.

یکی از قوانین کلیدی آن‌ها این بوده که محتوای به اشتراک گذاشته شده توسط سیاستمداران برای گفتمان عمومی مهم است.

در همین راستا پلتفرم‌هایی نظیر فیسبوک و توییتر اعلام کرده‌اند در رابطه با مقررات مربوط به کاربران به شخصیت‌های مهم از جمله رییس‌جمهور آمریکا آزادی عمل بیشتری خواهند داد.

اما از زمان آغاز همه‌گیری ویروس کرونا اوضاع به شکل قابل ملاحظه‌ای تغییر کرده و این شرکت‌ها اقدامات بیشتری علیه رهبران دنیا انجام داده‌اند.

آیا مسدود شدن حساب توییتر ترامپ مصداق نقض آزادی بیان است؟

در ماه مارس، فیسبوک و توییتر پیام‌های ژائر بولسونارو، رییس‌جمهوری برزیل و نیکولاس مادورو،‌همتای ونزوئلایی‌اش را به دلیل ترویج اطلاعات نادرست در رابطه با بیماری کووید-۱۹ پاک کردند.

در ماه مه هم توییتر واکنشی مشابه علیه رییس‌جمهور آمریکا انجام داد ویکی از پست‌های او را به دلیل ستایش خشونت زیر یک پیام هشدار به کاربران پنهان کرد.

آقای ترامپ در واکنش به اعتراضات "جان سیاهان مهم است"، نوشته بود: " وقتی غارت شروع شود، تیراندازی هم آغاز خواهد شد."

مت ناوارا، کارشناس حوزه شبکه‌های اجتماعی می‌گوید مسدود شدن حساب‌های کاربری آقای ترامپ، سرآغاز "رویه‌ای کلیدی" در نحوه نظارت این پلتفرم‌ها بر کاربران و پست‌هایشان خواهد بود.

ترامپ می‌گوید باز خواهد گشت

برخی تحلیل‌گران معتقدند این اقدام می‌تواند نقطه‌ عطفی برای تعدیل محتوا در حوزه فناوری در سراسر جهان باشد.

فیسبوک روز دوشنبه اعلام کرد شبکه‌ای از حساب‌های کاربری که به گفته این شرکت مستقیما با دولت اوگاندا مرتبط هستند و از آن‌ها برای تقلب در انتخابات پیش‌روی کشور استفاده می‌شود را حذف کرده است.

ویتنی مریل، وکیل و کارشناس حوزه فناوری می‌گوید این اقدامات از تغییر موضع غول‌های فناوری در رابطه با تعدیل محتوا حکایت دارد.

" قوانین و خط مشی‌های شبکه‌های اجتماعی با گذر زمان تحول پیدا می‌کنند و این امری طبیعی است. اما آن‌ها به طور مداوم و یکسان در سراسر جهان اعمال نمی‌شوند. به نظرم حذف رییس‌جمهور می‌تواند آغاز پاکسازی رفتارهای مشابه در سطح جهانی باشد."

آقای ترامپ در آخرین ساعات حضور خود در توییتر بار دیگر بند ۲۳۰ قانون آمریکا را برای "ممنوعیت" آزادی بیان مقصر دانست. او در دوران ریاست جمهوری خود تهدید به لغو این قانون کرده بود. قانونی که شبکه‌های اجتماعی را تا حد زیادی از پذیرفتن مسئولیت محتوای به اشتراک گذاشته شده توسط کاربران خود معاف می‌کند.

اما بسیاری معتقدند حذف این مصونیت در واقع به ضرر آزادی بیان خواهد بود چون شبکه‌های اجتماعی مجبور می‌شوند محتویات خود را بیش از حد کنونی تعدیل کنند.

جو بایدن، رییس‌جمهور منتخب آمریکا هم گفته دوست دارد این قانون را لغو کند تا با افزایش تعدیل محتوا، انتشار اخبار جعلی کاهش یابد.

آقای ترامپ در آخرین پست خود در توییتر گفت در حال مذاکره با "چندین وب‌سایت مختلف دیگر" است و " به زودی با یک خبر مهم" باز خواهد گشت.

اما با توجه به اتفاقات روزهای اخیر، آقای ترامپ و برخی از هوادارانش پیش از استقرار در یک شبکه اجتماعی جریان اصلی دیگر، احتمالا نه فقط با قانون‌گذاران که با غول‌های فناوری به مشکلاتی جدی بر خواهند خورد.

منبع:بی بی سی


فهرست مطالب  در سایت پژواک ایران