مصدق روانت شاد / ‏ یادی از گذشته ‏
شیرین سمیعی

در خانه دوستی فصلنامه های «میراث ایران» را دیدم، ورق زدم و در یکی از شماره هایش، در ستون نامه به سردبیر، نامه ای بود از دکتر جواد محسنیان در باره مصدق، نامه ای ساده و صمیمی و بی غل وغش، و پر از احساس که عجیب بر دلم نشست. در نامه اش از اندیشه و مهر خودش به او که در آن زمان دانش آموز دبیرستان بود، می گفت و از حال و هوای آن دوران. نامه او یکی از بهترین و دلنشین ترین نوشته هایی ست که من در باره ی آن سالها و شخص مصدق خوانده ام. نویسنده کاری به داوری دیگران در باره او ندارد و فقط از خودش می گوید و احساس و مشاهدات خودش. 

با خواندن نامه او روزی را در احمد آباد به یاد آوردم و تمام صحنه های آن روز را باری دگر به چشم دیدم. بعد از ظهری بود، من بودم و او. درون حیاط نشسته بودیم و گپ می زدیم، لابد در باره ملی شدن نفت، چون با افسردگی، رو به من کرد و گفت:‌ چه فایده! امروز می بینم که متآسفانه تمام این زحمات بیهوده بود و به هدر رفت! به زودی داستانش هم فراموش خواهد شد! 

طنین صدایش همچنان در گوشم است و قیافه غمزده اش در برابر دیدگان من. به او گفتم: نه، این طور نیست، باور کنید این طور نیست که شما می پندارید، شما بین مردم نیستید و از بیرون خبر ندارید و نمی دانید آنها چه می اندیشند و بین خودشان چه می گویند. و به او از دیده ها و شنیده های خودم گفتم و گفتم: من یقین دارم و شما هم یقین بدانید بذری را که بر این سرزمین و در دل مردمش کاشته اید روزی به بار خواهد نشست! مطمئن باشید. نمی دانم کی، ولی می دانم زحمات شما و یارانتان بیهوده نبود و به هدر نرفته است و نخواهد رفت! 

مصدق، روانت شاد! با خواندن نوشته ی این آقای دکتر و نوشته دیگرش دانستم که من درست می اندیشیدم! و چو همیشه با خود گفتم: مصدق چه نازنین مردی بود و من چه سعادتمند زنی که توانستم او را از نزدیک ببینم و بشناسم و با او همصحبت شوم!

در نامه دکتر محسنیان می خوانیم: « … بطور کلی گفته ها و و نوشته ها در باره ی دکتر مصدق و نخست وزیری ایشان و ملی کردن صنعت نفت فراوان است و این که این آقا، مصدق چه کاری کرد و چه نکرد و چه می بایست بکند. متآسفانه، به نظر نویسنده ی این سطور از بزرگترین خدمت مصدق به جامعه و به فرهنگ ایران سخنی در میان نیست. دلیل آن هم این که این سخن وران و نویسندگان یا بزرگ شده ی آبادان نبوده اند و یا با مسائل روحی و روانی آشنایی نداشته اند. این جاست که با اجازه خوانندگان با کمال فروتنی اظهار می دارم که ملی کردن نفت در ردیف کوچکترین خدمات مصدق به جامعه ایرانی بود و چه بسا که در ردیف آخر خدمات ایشان قرار دارد. به جدول زیر توجه فرمایید.

۴ - ملی کردن صنعت نفت در سراسر کشور

۳ - تآمین استقلال ایران پس از سالها فرمانبری از استعمار انگلیس

۲ - آزادی بیان و احزاب، حتی حزب های مخالف از جمله حزب توده

۱ ـ به عقیده این روان پزشک پرورش یافته ی شهر نفت، بزرگترین خدمت مصدق تغییر کلی فرهنگ استعماری و روح و روان استعمار خورده ی ایرانی بود.

تاریخ چند هزارساله ایران، قهرمانان بسیاری به جامعه تقدیم کرده است. در این میان نام سه تن از آنان، تا ابد همچون خورشیدی بر پیشانی تاریخ خواهد درخشید. کورش بزرگ، وبه تمام کبیر … و چه خوش گفت فردوسی پاکزاد، که تمدن لگدکوفته ما را زنده کرد … و اما در مورد قهرمان سومی، بایستی چند کلمه از آبادان و خوزستان، قبل از ظهور مصدق صحبت کنم که استعمار انگلیس را با جان و دل پذیرفته بود. کارگران نفت، انگلیسی ها را «صاحاب» خطاب می کردند و کارمندان را « Sir »

استعمار مکار انگلیس جامعه استعمار زده هند را به خوزستان وارد کرده بود و از آنجا به حکومت مرکزی در تهران. مردم بعد از نماز و روزه به جان اربابان انگلیسی دعا می کردند که نفت را از دل خاک بیرون کشیده و نان بر سفره آنان گذاشته است.

با پا به میدان گذاشتن قهرمانی به نام محمد مصدق و آغاز مبارزه ی نفت اوضاع به کلی تغییر کرد. مردم بزدل و ترسو که از ترس باد با هر دو دست به کلاه خود چسبیده بودند، کفن پوشیده و در مقابل ناو جنگی موریس در کنار شط به رژه رفتن پرداختند. ناو جنگی موریشس در برابر آبادان در آب های عراق لنگر انداخته بود. مصدق گرد ترس و خودکوچک بینی در مقابل اربابان خارجی را برای همیشه از روحیه ایرانی زدود و به ملت ما غرور و افتخار داد. آبادان هرگز روز ۱۱ مهر ۱۳۳۱ ، روزی که اربابان انگلیسی به دریا ریخته شدند را فراموش نخواهد کرد. آفرین بر این پیرمرد سرسخت که من به نوبه ی خود تا ابد مدیون او هستم. هیچ آموزگاری بیش از مصدق بر روح و روان این دانش آموز سابق دبیرستان رازی آبادان اثر نداشته است و چه بسا که این زبان حال اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران منهای گروه توده ـ نفتی است.»

البته در شماره های دیگر این فصلنامه هم نوشته هایی در باره مصدق بود. از جمله نوشته ای از دکتر رزاییان که تمام تیره روزی ایران، حتی انقلاب اسلامی و فرار شاهانه را هم به پای مصدق نوشته بود، و پاسخ دکتر هوشنگ گیلک به این آقای دکتر، در رد فرمایشات شان! 

 

خوشبختانه، به رغم نوشته های جوروواجوری که در باره مصدق نوشته اند و می نویسند، می بینیم و می خوانیم که هستند هنوز کسانی که همچنان پاس او را می دارند و ارزش کارش را می دانند. و این شاه و دارودسته اش بودند که ارجش را ندانستند، و دیدیم چه سان کشور را به امان خدا رها کردند و گریختند و سرنگون  شدند، و امروز می کوشند که با مصاحبه و بزرگداشت و نطق و خطابه آب های رفته را به جوی بازگردانند! مصاحبه های شهبانو که تا به امروز جز این که این خاندان جلیل را بی ارزش تر کند ثمره ای نداشت. و از رضا شاه دوم هم نگوییم … که نه تنها حکومت، بلکه سلطنت هم مایه ای می خواهد!

 

شیرین سمیعی 

 

منبع:پژواک ایران


فهرست مطالب شیرین سمیعی در سایت پژواک ایران 

* مبارزه ایرانیان با حکومت آخوندی  [2023 Jan] 
*تنها در تبعید  [2022 Jul] 
*عیسی به کیش خود و موسی به کیش خود  [2022 May] 
*بوی جوی مولیان  [2022 Apr] 
*جنگ در اوکراین  [2022 Mar] 
*زندگي امروز در فرانسه   [2022 Feb] 
*اشک پریا  [2021 Dec] 
* امان از اين ياري رساني هاي بيگانگان!   [2021 Nov] 
* افغانستان امروز و ایران دیروز  [2021 Aug] 
*بد روزگاری ست  [2021 Jul] 
*روزگارِ تلخی‌ست  [2021 May] 
*مهاجرت و مهاجران در ايران   [2021 Apr] 
*مسلمان و نامسلمان، پاک و ناپاک ت  [2021 Apr] 
* بهار آزادی   [2021 Mar] 
* کورسوی امیدی در تاریکی   [2021 Mar] 
* آخر زمان  [2021 Feb] 
*ناصبوران  [2021 Jan] 
*شکست دیروز ایران از اعراب و تهاجم امروز ملایان به ایرانیان  [2020 Dec] 
*سوختگان در آتش به نام مذهب را از ياد نبريم!   [2020 Sep] 
* شیرین سمیعی من این کتابها را ننوشته ام، ندیده ام و نخوانده ام  [2020 Jul] 
*قومی متشکل از دراکولاهای خون آشام!  [2020 May] 
*دیوان حافظ نیازی به بازنویسی این حضرات ندارد  [2020 May] 
*ایران در مطبوعات فرانسه، برخورد فرانسه، با ایران و تاریخش سال‌هاست برای من مبهم باقی مانده است!   [2019 Aug] 
*شیرین سمیعی ‏ چطور فهمیده بودند که طرف یهودی ست!‏   [2019 Jul] 
*راز عشق   [2019 May] 
*مرگ محمد مصدق  [2019 Mar] 
*مصدق جای در دل ملت ایران دارد  [2019 Mar] 
* شیرین سمیعی چهره واقعی علم*  [2019 Feb] 
*از این بام به آن بام افتادن مرحوم انور خامه‌ای  [2018 Dec] 
* گمگشته در بیراهه ها  [2018 Nov] 
*ایران و یونان   [2018 Jul] 
*ایران و اسلام ‏ آخوند و موبد  [2018 Jun] 
* مصدق روانت شاد / ‏ یادی از گذشته ‏  [2018 May] 
*ماردوشان عباپوش  [2018 Apr] 
*ایران و استعمار سرخ و سیاه  [2018 Mar] 
*شیرین سمیعی سالروز درگذشت دکتر مصدق   [2018 Mar] 
*گفتن و بازگفتن و آگاه کردن  [2018 Feb] 
*عیادت پزشک از یک بیمار ‏  [2018 Jan] 
*روز تاریخی ۱۷ دی   [2018 Jan] 
*علمای شیعه  [2017 Dec] 
*من و رئیسم (بخش دوم)  [2017 Dec] 
*من و رئیسم (بخش اول)  [2017 Nov] 
*‏«به‎ ‎سوی تمدن بزرگ»‏ ‎  [2017 Oct] 
*یادی از آن روزگاران   [2017 Oct] 
*پس از کودتای ۲۸ مرداد  [2017 Sep] 
*۲۸ مرداد  [2017 Aug] 
*اقامت در خارج از کشور  [2017 Aug] 
*معجزه چادر خدیجه خانم  [2017 Jul] 
*شاه می‌دانست بازگشتی در راه نیست*  [2017 Jun] 
*چپ و راست در این مملکت بی معناست  [2017 Jun] 
*شیرین سمیعی ‏ نام کشور «پرس» و اسطوره «پرس» و «پرسه» ‏ داستانی از یک کتاب میتولوژی* [2017 May] 
*از ویدا چه شنیدم  [2017 Mar] 
*«یادها»ی ویدا و یادمانده‌های من از گذشته  [2017 Mar] 
*نقد و معرفی کتاب شاهرخ فیروز «زیر سایه ی البرز» ‏  [2017 Mar] 
* دیداری با زنده یاد مهرانگیز دولتشاهی، اولین سفیر زن در تاریخ ایران  [2017 Feb] 
*دنیای دیوانه ی دیوانه، ماجرای سفری به آمریکا که هنوز از ترامپ هم خبری نبود  [2017 Jan] 
*به یاد هما ناطق ‏ ‏(به مناسبت نخستین سالگرد درگذشت او)‏  [2016 Dec] 
*غروبِ شوکتِ «جناب اشرف» احمد قوام السلطنه (نقدی بر تاریخنگاری ایدئولوژیک)  [2016 Nov]