اعدام در ملاء عام- عکس از آرشیو

خبرگزاری صدا و سیما گزارش کرده است که صبح روز‌ پنج‌شنبه ۲۳ اسفند، حکم اعدام یک زندانی در شهرستان جهرم در ملاء عام به اجرا درآمد.

این فرد متهم بوده که سال ۱۳۸۵ اقدام به قتل فردی در شهرستان جهرم کرده است.

روابط عمومی داگستری استان فارس درباره اجرای این حکم با صدور اطلاعیه‌ای از قول دادستان عمومی و انقلاب شهرستان جهرم نوشت:

«محکوم به قتل، […] اهل و ساکن جهرم است که به اتهام آدم‌ربایی و قتل مرحوم محمد‌نبی خواجه‌پور در شعبه سوم دادگاه کیفری یک استان فارس محاکمه و به قصاص نفس به لحاظ قتل عمد و ۱۵ سال حبس به لحاظ آدم‌ربایی محکوم شد.»

اعدام‌های در ملاء عام در ایران بارها از سوی سازمان ملل، نهادهای بین‌المللی حقوق بشر و افراد فعال در زمینه مبارزه با اعدام مورد انتقاد قرار گرفته است.

در تازه‌ترین گزارش‌های آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل و جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران نیز از جمهوری اسلامی خواسته شده است از اجرای حکم اعدام در ملاء عام خودداری کند.

بر اساس گزارش سالانه سازمان حقوق بشر ایران، در سال ۲۰۱۸ دست‌کم ۱۳ مورد اعدام در ملاء عام در ایران انجام شده است.

از سوی دیگر اما فرماندهی انتظامی استان خراسان جنوبی خبر از اعدام سه زندانی داده است.  این سه به اتهام «قتل دو مامور و قاچاق مواد مخدر» به دار آویخته شده‌اند.

این در حالی‌ست که روز دوشنبه ۲۰ اسفند اعدام دو زندانی در زندان مرکزی بیرجند از سوی سازمان حقوق بشر ایران تایید و اعلام شد.

مشخص نیست که آیا این اعدام‌ها از همان اعدام‌های مورد اشاره فرماندهی نیروی انتظامی استان خراسان جنوبی هستند یا نه.

در گزارش‌های منتشر شده درباره این اعدام‌ها در خبرگزاری‌های داخلی از جمله خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از پایگاه خبری پلیس، به محل و تاریخ دقیق اجرای این سه حکم اعدام اشاره‌ نشده و تنها آمده است: «سه زندانی در یکی از شهرهای خراسان جنوبی اعدام شدند.»

مجید شجاع، فرمانده انتظامی خراسان جنوبی گفته است:

«این افراد در درگیری مسلحانه با مأموران نیروی انتظامی در خراسان جنوبی دستگیر شده بودند که از آن‌ها مقادیر زیادی سلاح و مهمات و مواد مخدر کشف شده بود.»

روز دوشنبه ۲۰ اسفند اما خبر اعدام یک پدر و پسر در زندان مرکزی بیرجند منتشر شد. این دو زندانی به اتهام انجام جرائم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم بودند. آنان ۵۰ ساله و ۲۰ ساله بودند.

یک منبع مطلع به سازمان حقوق بشر ایران گفته است:

«این دو زندانی که نسبت پدر و فرزندی با هم داشتند از سال ۹۱ به اتهام حمل مواد مخدر به بند ۱۰۵ زندان بیرجند منتقل شده بودند اما تاریخ بازداشت ایشان را کسی نمی‌داند.»

مشخص نیست چرا در بازبینی پرونده‌های محکومان به اعدام و حبس ابد مواد مخدر، حکم این پدر و پسر به حبس تبدیل نشده است.

نام و هویت این دو از سوی سازمان حقوق بشر ایران احراز و اعلام شده است.

این دو زندانی از سال ۱۳۹۱ در این زندان بوده‌اند اما قتل دو پلیسی که در گزارش پایگاه خبری پلیس به آن اشاره شده، سال گذشته اتفاق افتاده است و به همین دلیل شواهد و مدارکی در دست نیست که نشان دهد سه اعدام اعلام شده از سوی منابع رسمی، در بر گیرنده دو اعدام غیر‌رسمی روز دوشنبه است.

علاوه بر این اعدام‌ها اما روز یک‌شنبه ۱۹ اسفند نیز یک زندانی در زندان مرکزی زاهدان اعدام شد که برخی منابع خبری از او به عنوان عضو سابق تیم ملی کیک ‌بوکسینگ ایران نام برده‌اند.

حبیب‌الله سربازی، فعال حقوق بشر بلوچ درباره این اعدام گفته است:

«ابراهیم گرگیج ورزشکار بوکسور که به اتهام قتل حکم اعدام دریافت کرده بود، اعدام شده است. او را روز چهارشنبه ۱۵ اسفند برای اجرای حکم به قرنطینه منتقل کرده بودند. بستگانش گفته‌اند که او در یک درگیری برای حمایت از یک شهروند مرتکب قتل غیر‌عمد شده بود.»

ابراهیم گرگیج در سال ۱۳۹۰ به اردوی تیم ملی کیک بوکسینگ کشور دعوت شده بود. او سال ۱۳۹۱ به اتهام قتل عمد بازداشت شد.

گرگیج ۳۳ساله، متاهل و دارای دو فرزند بود.

اعدام ابراهیم گرگیج از سوی منابع رسمی و رسانه‌های داخل ایران اعلام نشده است.

مطابق ماده ۲۱ آیین‌نامه نحوه اجرای احکام اعدام، رجم، صلب، قطع یا نقض عضو، «خبر اجرای حکم با ذکر نوع جرم و خلاصه رای دادگاه» باید در روزنامه‌ها منتشر شود. در غیر این‌صورت اعدام‌های اعلام نشده در زمره «اعدام‌های مخفیانه» قرار می‌گیرند.

اعلام نشدن اعدام‌ها و شفاف نبودن سیستم قضایی ایران در صدور و اجرای احکام اعدام که با قوانین داخلی جمهوری اسلامی نیز در تضاد است، خبر رسانی دقیق درباره اعدام‌ها در ایران را دشوار کرده است.