کاهش ۱/۵ میلیون هکتاری جنگل‌ها در سال‌های اخیر؛ ایرانی‌ها یک‌چهارم سرانه جهانی جنگل دارند

هادی کیادلیری، دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور، در روز جهانی جنگل‌ها به کاهش حدود ۱/۵ میلیون هکتار از سطح جنگل‌های ایران در طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت که «سهم هر ایرانی از جنگل‌ها تنها ۰/۲ هکتار و یک چهارم سرانه جهانی» است.
روز ۲۱ مارس (برابر با اول فروردین امسال) به نام «جنگل‌ها» نام‌گذاری شده و شعار این روز جهانی برای امسال «جنگل‌های سالم برای انسان‌های سالم» است اما در ایران به گفته کارشناسان، ۴۲ درصد از جنگل‌ها رو به افول هستند.
کیادلیری در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا مدعی شده است: «سهم هر فرد ایرانی از جنگل‌ها تنها ۰/۲ هکتار و نسبت به سرانه جهانی بسیار کم است. ما به‌طور کلی یک چهارم سرانه جهانی، جنگل داریم.»
او در ادامه به مخاطراتی اشاره کرد که جنگل‌های ایران را تهدید می‌کنند و گفت: «رد پای آفات در تمام نقاط جنگل‌ها مشهود است و فرایند اکولوژیک به درستی اتفاق نمی‌افتد. تنوع زیستی به عنوان یکی از معیارهای پایداری و سلامت در حال افول است و تمامی این موارد نشان‌دهنده این است که ۴۲ درصد از جنگل‌های ایران رو به افول هستند.»
این مدرس دانشگاه همچنین با تاکید بر این که بر اساس شاخص‌ها، جنگل‌های ایران در شرایط سالمی قرار ندارند، تامین هزینه و مدیریت جنگل‌ها را برای سالم‌سازی، کار بسیار دشوارتری از حفاظت آن‌ها در مقابل تخریب دانست.
یکی دیگر از آسیب‌های وارد شده به جنگل‌های ایران که کیادلیری به آن اشاره می‌کند، کاهش جمعیت برخی گونه‌های جانوری است که در ساخت و حفاظت اکوسیستم‌ها و زادآوری و حیات جانوران دیگر نقش دارند.
از سوی دیگر بر اساس آمارهای رسمی، از سال ۸۳ تا ۹۹ سطح جنگل‌های طبیعی کشور حدود ۱/۵ میلیون هکتار کاهش یافته است.
به گفته دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور، «افزایش سطح کشاورزی، دیم و کاربری‌های مشابه» از عوامل تاثیرگذار در تخریب جنگل‌ها و کاهش سطح آن‌هاست؛ چرا که از سطح منابع طبیعی و مراتع کاسته و به این سطوح افزوده شده است.
بر اساس گزارش‌های رسمی، در همان بازه زمانی سال ۸۳ تا ۹۹، حدود سه میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی، دیم و باغ افزایش یافته که به معنای کاهش سطح جدی جنگل‌هاست.
یکی از بحران‌های پیش روی جنگل‌های ایران این است که کاهش سطح آن‌ها با «کاهش کیفیت» همراه بوده و عرصه‌های جنگلی به لحاظ کیفی، درگیر مشکلاتی مانند خشکی‌های وسیع، آتش‌سوزی‌های گسترده، طغیان، آفات، بیماری و همچنین ساخت‌ و ساز هستند.
به گفته کارشناسان، اکوسیستم سالم باید توانایی ترمیم و برگشت‌پذیری به شرایط ماقبل تخریب خود را داشته باشد اما جنگل‌ها و اکوسیستم‌های ایران دیگر توانایی لازم را برای ترمیم و بازسازی خود و مقابله با چالش‌های موجود ندارند چرا که از چالش‌ها و مشکلات اشباع شده‌اند.
 
 

منبع:پژواک ایران