تو اسماعیل نوزایی ایرانی
شادی سابجی

(شعری برای جاوید نام شعر پارسی تبعید، دکتر اسماعیل خوئی که چند سال است مهمان خوانش کتابهایش و انبوه شعرهایش و اندیشه اش هستم)
 
بزرگا شاعرا اهلِ خیالاتِ خراسانی !
و موی بی بدیل و بس بلندات باد جاویدان، به چشمِ شعر ِتبعیدان  !
 
الا ای مردِ جان افشانِ تبعیدی !
چه الماسِ فراوانی به شعرات مانده در بیدرکجای دورها دستان،
 
سخن های درخشان ات درون کوزه ی شعری،
 به تبعید ار چه می گفتی و این خلقِ زمان افسوس نشنیدند این آوای تاریخ ات !
 
ولی روزی رسد آنها به کوی و برزنِ شادابِ ایران جانِ بی ملا،
چنان چون بانگِ ابری بس بزرگ و ببر وارانه به پا خیزند،
 
بزرگا شاعرا ! روزی شود حتما سرودِ دست های مردمان وُ
و رقص های بلبلانِ پارس آبادانِ آزادان، تمام شعرهای تو !
 
بزرگ شاعرا ! من شاعری اهل سپاهانم که چندین سال از عمرم،  
به کاوش در میان گنجِ پر الماسِ شعرت گشت پرشادان به شب های پر از اشکم،
 
بزرگا شاعرا ! گنجشککی اهل سپاهانم که روزی نارسید افسوس،  
رویت باز، بر چشمهای خونفشان از زخمِ خود بینم و لمس ات لحظه ایی گویم،
 
تو اسماعیل پر سامان و پر جانی، به نوزایی ایرانی !
به تیر نقدهای آتشین ات از خدا، از ذاتِ قدسی من زنم کفدست شادانی،
 
تو اسماعیل فرداهای تاریخ پر از تب های ایرانی!
و تیر نقدهایت از برای شیخ و ملا و فقیهان، دان و دانستم که تو یکتای یکتایی،
 
شما خود گنج نایابی، خِردمردِ خرمندِ خیال افزای خیامی،
به روی صحنه ی تاریخِ خونبارِ و کهنسال وطن بی آشیان بودی !
 
تو اسماعیل من هستی، تو اسماعیل بی گریان من‌ هستی !،
تو ابراهیمِ پر امید من در شامِ تاریکِ وطن، در عصرِ قبل از انقلابِ دیگری هستی!
 
تو اسماعیلِ تابان جانِ نامیرای جانِ کشورم هستی !،
و در این دوردستِ این وطن، آلام پُر دردان من، با شاهکارِ شعرِ خود هستی،
 
تو اسماعیل نوزایی ایرانی !
که ذبحِ عاشقی در شعرهای آتشین گشتی، بلندا نام تو در آسمانِ شعرِ پر اندوه ایران ام،
 
تو اسماعیل بی همتای نوزایی ایرانی ! و عصرِ دیگری در آسمان میهن ام آید،
و چشمِ شعرِ تو در چشمِ تاریخی مردانِ وطن خندد و گوید: دیدی آیا من که آن گفتم ؟،
 
تو اسماعیل سامانبخش نوزایی ایرانی! کرشمه میشود شعرت،
نگاهت عاقبت در روزهای پر تحول بار ایران، هم مشعشع میشود شاید،
 
تو اسحاقِ حقیقت گوی عصرِ بت پرستانی !
تو اسحاقِ سخن والای من هستی ! تو آقای خراسانی برای شعرِ تبعیدان،
 
تو اسماعیل والای سمیع و ساکت و سنجیده ی این سطرِ گریانی،
تو اسماعیلِ شعرِ شاهدانِ شامِ شب های شرارت بار ایرانِ آخوندانی،
 
و خاموشی نگرید حتم دارم، شعرِ تو در قلبِ تاریخِ وطن، باری،
و خاکستر پراکنده بشد از سوزش آن جسم جانانت، خموشی سهم او ناشد بله آری!
 
 
فرانسه- حومه ی اندوه و غصه
سی و یکم مارس ۲۰۲۲
 
پانوشت شعر در هفده می 2022:
       این شعر به یاد و نام درخشان و جاوید، دکتر اسماعیل خوئی شاعر پر کار ادبیات تبعید نوشته شده است. نگارنده ی این سطور با خرید تعداد 38 جلد از کتاب های شعر اسماعیل خویی از طریق تارنمای آمازون، در مدت دو سال و نیم توانسته است که این مجموعه ی کتاب را با سماجت و پشتکار بسیار زیاد بخواند و تحلیل کند و بر کتاب ها در مرحله ی اول حاشیه نویسی کند تا روزی روزگار دیگری فرا رسد و اگر عمری بود کتابی در مورد شعر اسماعیل خوئی و ابعاد و چشم اندازهای آن بنویسد. در تمام عمر سی و هفت ساله ی خودم این بیشترین زمانی است که برای خواندن شعرهای یک شاعر صرف کرده ام و این بیشترین تعداد کتاب شعری است که از قلم یک شاعر خوانده ام و از آن بسیار آموخته ام.
 
       این گنج بی همتای شاعرانه ی اسماعیل خوئی از این رو اهمیت دارد که در ایران هنوز قابل دسترس نیست و نخواهد بود. تا روزی که هیولای جمهوری اسلامی زنده است و پنجه بر ایران و فرهنگ ایران می کشد، این شعرها در ایران قابل دسترس برای مردم نخواهد بود. اگر من در ایران بودم امکان خوانش این شعرها را به دلایل مختلف نداشتم. به دلایل سیاسی اسماعیل خوئی به عنوان یک معلم روشنفکر پاکسازی شده از دانشگاه، حضور فیزیکی خودش و کتاب هایش در جامعه ممنوع و سانسور است. به دلیل باز هم سیاسی و تحریم های اقتصادی، سایت آمازون در ایران فیلتر است و امکان خرید کتاب و دسترسی به این سایت نیست. به دلایل تجاری و سیاسی ایرانیان داخل کشور، امکان اقتصادی خرید این مجموعه کتاب را با کارت بانکی ویزا کارت و مستر کارت ندارند. و باز هم به دلایل اقتصادی جوانان داخل کشور از طبقه ی کارگر، با سطح حقوق های بسیار پایین داخل ایران، امکان پرداخت حدود 400 یورو برای این مجموعه ی 38 جلدی کتاب شعر فارسی را نخواهند داشت. و به دلایل خفقان فرهنگی، اصلا نام اسماعیل خوئی در محافل ادبی در شهرستان ها و رسانه های درون مرز حتی تلفظ هم نمی شود. خلاصه خوانش این شعرهای نگاشته شده و دسترسی به محتوی این شعرها در تبعید، برای جوانی ادبیاتی چون من، در تبعیدی خود خواسته در خارج از کشور ایران، غنیمت است و بر ارزش آن ابعاد آن کاملا آگاه هستم.
 
       این سی و هشت جلد کتاب شعر توسط سبا خوئی، دختر گرانمایه ی اسماعیل خوئی تایپ و واژه نگاری شده است و به طور عمده شعرهای دوازده سال اخیر عمر شاعر را در بر می گیرد و پانزده جلد آن توسط انتشارات زاگرس در آمریکا و بیست و سه جلد آن توسط انتشارات اچ و اند مدیا در لندن منتشر شده اند. امید که روزی فرا رسد که این صدها مار و عقرب زمانه بر روی این گنج گرانبهای شعری کنار بروند و این کتاب ها در ایران چاپ شود و در دسترس آزادانه و گسترده برای افکار عمومی قرار بگیرد. شایسته است که حداقل دو رساله دکتری به صورت پژوهشی ، فعلا در دانشگاه های خارج از کشور در گروه های ایران شناسی و ادبیات فارسی، در اروپا و آمریکا و یا کانادا درباره ی این گنج حجیم شعرهای این نویسنده نوشته شود.
 
       براساس نظر من، یکی از مختصات های مهم شعر اسماعیل خوئی در بازنمایی، نقد فقیه ، نقد آخوند، نقد شیخ و ملا، نقد سپاه پاسداران و نقد بسیج در ساختار جمهوری اسلامی است، که این امر مهم تاریخی و شاعرانه فقط با کمک آزادی بیان و اندیشه در کشور انگلیس برای این شاعر میسر شده است، و شاعران داخل کشور معاصر کمتر جرات اندیشیدن و نقد این ارکان ها را در شعر خود در داخل ایران داشته اند و دارند. برای گذار از دوران سیاه جمهوری اسلامی، و عبور از اندیشه های شرورانه ی آخوندی ، نه تنها از نظر سیاسی، بلکه از دیدگاه تاریخ اندیشه و بایگانی این اندیشه های در تاریخ ایران و دچار نشدن مجدد به این دام چاله ی تاریخی سیاسی اجتماعی، خوانش شعرهای اسماعیل خوئی در این باره حائز اهمیت است. در شعر اسماعیل خوئی می توان ایرادات حقیقی وارد بر فقیه، ملا و آخوند و شیخ در امر کشور داری را به خوبی دید. در شعر شاهکار اسماعیل خوئی می توان دلایل خودکامگی ساختار جمهوری اسلامی و تاثیر سپاه و بسیج در تقویت این عارضه ی خودکامگی را مشاهده کرد. تحلیل و بررسی این مختصه ی یاد شده در شعر اسماعیل خوئی، می تواند به تنهایی موضوع یک کتاب مستقل باشد.
 
نمایی از سی هشت جلد کتاب شعر اسماعیل خوئی در کتابخانه ی شخضی من، که در برگیرنده ی تقریبا 12 سال کار شاعرانگی اسماعیل خوئی است که توسط انتشارات زاگرس در شهر آتلانتا آمریکا (اندازه ی قطع بزرگتر در عکس) و انتشارات اچ اند مدیا در شهر لندن در انگلیس (اندازه ی قطع کوچکتر در عکس) منتشر شده اند. خوانش این مجموعه برای بار اول، بیش از دو سال و نیم برای نگارنده طول کشیده است. پس از چند سال همنشینی با این گنج شعری با دیدن هر عکسی از اسماعیل خوئی در رسانه ها با خود در سکوت زمزمه می کنم: تو اسماعیل من هستی !
 
 
** کلیه حقوق این شعر و متن محفوظ است و شامل قانون مالکیت روشنفکری می باشد، هر گونه کپی برداری و سرقت و دخل و تصرف در آن اکیدا ممنوع است. این شعر متعلق به مجموعه ی شعر، " 1401 تیشه ی شعر"، نوشته شادی سابُجی می باشد. باز نشر این شعر بدون هر گونه تحریف مجاز می باشد. هر متنی صاحب حقوق است، حقوق روشنفکری متن، آن را به رسمیت بشناسیم.

منبع:پژواک ایران


شادی سابجی

فهرست مطالب شادی سابجی در سایت پژواک ایران 

*دایه شریفه  [2024 Mar] 
*ای در پیشانی ات سربی نشسته !   [2024 Jan] 
*بساط ِ چای دبش ِ آیت الأشرار  [2023 Dec] 
*ظریف الدوله ی زیرک !   [2023 Nov] 
*شهید ِ مُو و گیسوان  [2023 Nov] 
*به یاد نیمی از آن جمجمه بودم   [2023 Oct] 
*الا ای همسر ِسابق !   [2023 Aug] 
*و زائر شو به قبرِ آن شجاع ِ سربداری که . . .  [2023 Aug] 
*الا یا ایّها الخندان !   [2022 Jun] 
*اردی جان، موفقِ پولبر ! کولبری بلدی عزیز؟  [2022 May] 
*تو اسماعیل نوزایی ایرانی  [2022 May] 
*زورق بان ادبی و دلشوره ایی تاریخی برای تکرار تراژدی  [2022 Apr] 
*گُلا! مویت مجعد بود  [2021 Dec] 
*گفتا شراب خواری؟   [2021 Dec] 
*به دو پستان بریده ی پروانه سوگند  [2021 Nov] 
*تفنگچی ! پیر پر امیدمان که درگذشت  [2021 Oct] 
*خون شویِ خندان رو   [2021 Mar] 
*سهیلا ای انارت مست  [2020 Dec] 
*کایلی بخند ای زنِ زیبا   [2020 Nov] 
*میمونِ مُطرّب باز در مِلکی دو هکتاری  [2020 Aug] 
*الا ربّنا آتنا دائمی !   [2020 Jun] 
*الا تهرانِ لرزش ها   [2020 May] 
*الا نیلوفرک! نیلوفر جانت سلامت باد !  [2020 Mar] 
*گورکنِ گورِ خویش است  [2019 Nov] 
*الا ای شمس آگاهی ؟ از این زن های ‏زندانی ؟  [2019 Oct] 
*الا بوکوحلال مهربان، آیا کجا ‏هستید ؟  [2019 Apr] 
*الا ای شمسِ تبریزی که اسماعیل ‏ها، بخشی است   [2019 Feb] 
*سردارِ لَشَن ! خیبرِ قاسم   [2019 Jan] 
*نامش جمال بود همه ایران و عشق بود  [2018 Oct] 
*سَربکش به سرکشی ! که رقصِ شهره ها...  [2018 Jul] 
*باران می بارد بر هر سه ثلثِ ثلاثه‌ی وطن  [2018 Jun] 
*در خیکمان چپاندند  [2018 May] 
*گلرخ بگو اغما   [2018 Apr] 
*خون را به چشم، سرمه ی بیداد کرده ام  [2018 Feb] 
*کرکس براندازم ‏   [2018 Jan] 
* هفتاد تار و پودِ وطن دریغ شد !‏  [2017 Oct] 
*خنیای سُرخینِ تخلیه  [2017 Sep] 
*شیر بر زمین افتاد   [2017 Jul] 
*صدای گریه اش از زیرِ خاکِ احمد آباد است  [2017 Jul] 
*نگران گسل های تهران ام   [2017 May] 
*وقتي رديف و قافيه ام شعري  [2016 Aug] 
*عمو که مرد   [2016 May] 
*اين روزها بي چتر مانده ام   [2016 May] 
*به هیچ کس مگو ولی نظاره کن  [2016 Mar] 
*سقوط در ابتذال زنان ایرانی کاندیدای مجلس شورا  [2016 Feb] 
*چمدانی گریخته از وطنی گَس، مملوِ حسرتِ عشق  [2016 Feb] 
*شمعی برافروزانده آنک آن پرستو  [2015 Nov] 
*سایه ها افتاده بر سرهای گل ها  [2015 Nov] 
*جمهوری جهل و جنون   [2015 Oct] 
*ماندگار بی "بی نیاز"- یادداشتی در وداع فتح الله بی نیاز  [2015 Oct] 
*تفنگچی و پیرِ پرامید  [2015 Sep] 
* «خوابمان نبرد!» يادداشتي بر فيلم «خوابم مي آيد»  [2015 Sep] 
*طرح فراخوان ادبی جهت شرکت در برنامه ی *زورقِ ادبیاتِ ایران در آب های دور*  [2015 Sep] 
*و ساحل بي قرارش بود   [2015 Sep] 
*پناهجو   [2015 Sep] 
*تولد است   [2015 Aug] 
*آن سوی پرچین  [2015 Aug] 
*حسب حالي بنوشتي و شد ايامي چند ! يادداشتي بر کتاب سرگذشت يک سفر نوشته ي محمد جعفري   [2015 Aug] 
*چيزي بگو چيزي نگو لاله ي مرداد سرب نوش  [2015 Aug] 
*از دارِ انسان شد این زنگ قنادی  [2015 Jul] 
*چه باید کرد اما آن دو صد اسبان ایلامی گرفتارند؟  [2015 Jun] 
*و تبردارِ شهرِ زور به بدرقه آمد!  [2015 May] 
*نگرانم گلِ نرگس  [2015 May] 
*باستیل و اوین   [2015 Apr] 
*او، او،ما   [2015 Mar] 
*داس  [2015 Mar] 
*سيبي دونيم   [2015 Mar] 
*بهمن ديگري در راه است!  [2015 Mar] 
*تشنه، تشنه   [2015 Mar] 
*سرو قاهره  [2015 Feb] 
*اين روزها زنده ها   [2015 Feb] 
*سبد سبد  [2015 Feb] 
*سنجابِ بي کاج  [2015 Feb] 
*جنونِ انار، آنِ انار، بسم رب ال انار  [2015 Feb] 
*گلِ نسرین، رسالتِ خیزش  [2015 Feb] 
*بابک و بُهت دریا   [2015 Feb] 
*مرگِ مترسک   [2014 Dec] 
*کربلا همين اوين است و تپه هاش  [2014 Dec] 
*نرگس اي گل فرياد   [2014 Dec] 
*گيسوکمندِ کوباني  [2014 Dec] 
*جوي خون مي رود پاي درختِ کهنسالِ پير  [2014 Dec] 
*سگِ هار  [2014 Dec] 
*کبوتر بچه گانِ قفس   [2014 Dec] 
*عزت ما را به خاطر نياور  [2014 Dec] 
*بس است اين ميمون هوا کردن ها   [2014 Nov] 
*آخرين درخواست  [2014 Nov] 
*زندانشهر   [2014 Nov] 
*ديوارِ بلندِ آجرسياه   [2014 Nov] 
*تاکسي خبر کن تا کسي نيامده   [2014 Nov] 
*به کجا مي تُرانيد  [2014 Oct] 
*آه پرستو!  [2014 Oct] 
*آه ای زباله ی تزویر  [2014 Oct]