اسماعیل وفا یغمایی در سایت خود دریچه زرد در این بخش با دید علمی مطالبی را در باب موعودهای شیعی و هندویی آورده است که در آن اعتقادات منشأیی و حلقه واسط سومری و ایران آن مکتوم مانده است. برای غنی کردن بحث علمی وی که شاید مرهمی برای درد و مرض تاریخی کهنه مدعیان امام زمانی و معتقدین امام زمانی باشد، آنها را به اختصار به صورت متمی بر بحث وی اضافه می نمائیم:                                                                              

ویشنو (مسلط بر همه) در نقش امام زمان موعود یعنی کالکی (=شاه-مؤبد آخرالزمان) همان مهدیانا (خدای بزرگ زمان) در نزد سومریان است که معبدش محلی به نام کبته (محل ازدحام= هارمگدون مسیحیان)، به عبارتی همان کعبه (به سومری یعنی خانه خداست) است. آیین مسیحیت هم مانند اسلام برپایه موعود باوری بنا شده است. بازگشت این موعود به شکل مهدی در نزد شیعیان با تعلیمات خود محمد متباین است چه وی در قرآن رسماً خود را همان احمد موعود معرفی نموده است. در نزد شیعیان این موعود تحت نام مهدی برای بار دوم در اسلام مطرح شده است که به واسطه عدم آگاهی از کُنه اساطیر خاورمیانه و ابتدایی بودن آگاهیهای تاریخی و اساطیری ایشان بوده است. این موعود در اعتقادات دینی اساطیری ایرانیان مطابق ایزد جنگ و خورشید یعنی مهر تعلق گرفته است و در مقام سئوشیانت اول ایرانیان هوشیدر (دارنده روشنی و بیمرگی) و اوخشیت ارته (عادل و پرورنده عدالت و قانون مقدس) خوانده شده است. ایزد مهر در این مقام معادل ایرانی ویشنو هندوان و مردوک بابلی ها است. در اساطیر ایرانی سئوشیانت دوم هوشیدر ماه (یعنی بزرگ دانا که دارنده روشنی است) و اوخشیت نمنگهه (پروراننده نماز) خود زرتشت سپیتمان (گائوماته بردیه، شاهزاده ابراهیم ادهم بلخی) منظور است. و سرانجام از سئوشیانت آخر یعنی  منجی استوت ارته (استوار دارنده قانون عدالت مقدس) همان شخص فریدون- کورش سوم مراد می باشد. مکان نگهداری این سئوشیانتهای در نطفه (کودک) دریاچه بختگان-طشت یا همان کانس اویه اوستا  به معنی لفظی چاه آب است. بنابراین به طور حتم و مطمئن معتقدین ظهور موعود در اسلام دنباله عقیده بسیار دیرین خاورمیانه باستان در مورد موعود را پی گرفته اند و صرفاً شیادان مال امام خوار نبوده اند. و الّا صیقل تنها کنیز حسن عسکری همان طوری تاریخ میگوید از وی صاحب فرزندی نشده بود. صیقل چنانکه از احادیث منسوب به ائمه شیعه بر می آید، متهم به قتل امام موعود نیز بوده و خواهد  بود. در میان بسیاری از شیعیان رایج است که زنی ریشدار و ایرانی اهل اصفهان با نام سعیده امام زمان را مسموم نموده و خواهد کشت. چه مسلم می نماید نام صیقل علی القاعده می توانست از ریشه عربی صقیل (جوشاننده و در آمیزنده شیر) و در ترکی از ریشه سقّل (ریش) گرفته شود. کلمه صقیل در زبان مغان می توانست سغید تلفظ گردد که لابد نام سعیده نیز از اینجا بیرون تراویده و نام اصفهان در این باب در رابطه با دّجال که تصور شده است ازجی (اصفهان یهودی نشین) خروج خواهد کرد، پدید آمده است.                                                                            

نام نرگس هم که برای مادر امام مهدی موعود ذکر شده است از نام اوستایی مادر سئوشیانت آخر یعنی نر کئس (=دلیر) که رسماً ملقب به همه شکست دهنده(= ویشنو) بوده، اخذ گردیده است. می دانیم خود مانی و محمد که ادعای احمد بودن را داشته اند از باورمندان به عقیده پیدایی استوت ارته بوده اند که می توانست به ستوده شده پاک (=احمد-محمد امین) ترجمه گردد.                                                                                                                     

مطالب اسماعیل وفا یغمایی که شاید بتواند این باور کهنه را پیش تنی چند از خوش باوران به توجیهات ناروا را به یغما برد، از این قرار است:                                                                                                                        

"...دوران زندگي رازي معاصر بايكي از فرازهاي خطير و بسيار مهم تاريخ شيعه است و به همين دليل بر اين فراز اندكي بيشتر ازمعمول درنگ كرده و بيشتر كنكاش ميكنيم . اين درنگ و كنكاش به موازات زندگي رازي وبرخي ديگر از جريانات مهم ، تاريخ دوران رازي را نه به صورت مرده بلكه با گرما ي وجودي زنده و قابل حس در نظاره ما قرار ميدهد.  
در دوران مورد نظرما، شيعيان دوازده امامي به عنوان نيرويي‌ جدّي‌ومعترض به دستگاه خلافت و تحت تعقيب وفشار، اولين دهه‌«غيبت صغري» را پشت سر نهاده بودند و بنابراعتقاد خود از طريق اولين نايب دوازدهمين امام خود ، با او كه از سال 260 هجري درچاه يا دهليزي در شهرسامرا از چشم ها پنهان شده بود در ارتباط بودند .                        

توضيح بيشتر اينكه ، در هشتم ربيع‌الاول سال 260 هجري مطابق با اول ژانويه 874 ميلادي ‌يازدهمين مقتداي شيعيان اماميه ، حسن‌ابن‌علي ــ‌امام حسن عسكري ــ‌در سن بيست و هشت سالگي‌و در حاليكه روزگار را بنا به روايت مورخان، از يكسو با محبوبيت گسترده در ميان گروهها و اصناف مردم واز سوي ديگربه سختي بسيار و در محاصره جاسوسان خليفه ودر برخي اوقات در بازداشتگاههاي خليفه ميگذرانيد پس از يك بيماري ــ و بنا بر نقل كتب شيعه به دليل مسموميت توسط خليفه معتمد ــ در گذشت .                                                                                              

سرنوشت اين امام شيعه نيزمثل پدران نَسَبي و فكري‌اش ، تا اين رشته به دوران علي ابن ابيطالب وصل شود ، سرنوشتي همراه با رنج وتحمل ناملايمات بود .                                                                                          

چهل سال پيش از اودر سال 220هجري، جدّش محمد ابن علي ــ امام جواد ــ پس از آنكه مامون خليفه مقتدر و فيلسوف منش خواهر خود را به ازدواج او در آورد ،در سن 25 سالگي بنا به روايات شيعه به دليل مسموميت در گذشته بود و بعد از آن پدرش علي ابن محمد ــ امام هادي‌ــ دهمين امام شيعه اماميه توسط متوكل سيزدهمين خليفه عباسي كه در خشونت و خونريزي و دشمني با علويان شهره بود از مدينه به سامرا انتقال داده شده بود و سر انجام در سن چهل سالگي جمادي الاخر سال 254 هجري در سامرا ، تحت نظر دايمي عُمّال خليفه مُهتدي در گذشته بود .                    

در تمام دوران بيماري يازدهمين امام شيعيان اماميه، معتمد يك هيئت ده نفره ازنزديكان مورد اعتماد خود رابه رياست حسن ابن ابي‌الشوارب قاضي‌القضات وقت ، و نيز پنج نفر ازخدمتكاران ويژه خود را به سرپرستي نحرير سرپرست باغ وحش و خدمتكار خاص‌اش، در خانه حسن‌ابن علي‌مستقر كرد تا تمام كارهاي او را در بستر بيماري تحت نظر داشته باشند . بنا به روايت كليني در« اصول كافي» ، نحرير سرپرست درّندگان باغ وحش خليفه همان كسي است كه مدتي زندانبان حسن ابن علي بوده است . خليفه در پي آن بود تا بداند حسن‌ابن علي با چه كساني در ارتباط است وپس از او چه كسي زمام رهبري شيعه را در دست ميگيرد ، زيرا تا آن‌هنگام كسي فرزند پسري از صلب يازدهمين امام شيعيان را رؤيت نكرده بود تا فرزند باقيمانده پس از پدر،امامت شيعيان را عهده دار شود ، به خصوص كه جعفر، ــ كه درفرهنگ شيعه به نام جعفر كـذّاب معروفست‌ــ برادرامام حسن عسكري و عموي امام دوازدهم ــ از هم پياله‌گان خليفه و اززمره جاسوسان دستگاه خلافت بود وخليفه را به طور دائم در جريان اخبار قرار ميداد.                                   

حوادث پس از درگذشت يازدهــمين 
پيشواي شيـــعــــــــه امــــــــاميه

پس از درگذشت حسن ابن علي ، برادر خليفه ،ابو عيسي متوكل ،بر او نماز خواند وپوشش جسد را كنار زد و پيكر بيجان يازدهمين رهبر شيعيان را به شيعيان علوي وشيعيان عباسي و سران لشكرومُحّرران و قاضيان و مُعدلاّن ــ كساني كه به عدالت حكم ميكردند و به عادل بودن مشهور بودند ــ نشان داد و تاكيد كرد كه او به مرگ طبيعي در گذشته است وپزشكان و شاهدان عادل بر اين حقيقت گواهي ميدهند . درسوگ يازدهمين امام شيعيان كه‌به ويژه در ميان مردم‌به سخاوت و دانش و مهرباني‌مشهور بود و در عنفوان جواني و پس از تحمّل سالها بازداشت در سربازخانه هاي خليفه ،و تبعيد و تحت نظر بودن در خانه مسكوني اش در گذشته بودتمام شهرسامراءبه حالت تعطيل در آمد و بازارها بسته شد ، با اينهمه پس از به خاك سپردن جسد ، خليفه دستور داد كه :                                                                          

ــ اولاً تمام داراييهاي او مهر و موم بشود.                                                                                                 

ــ ثانياً عليرغم تمام تحقيقات قبلي بازهم به دقت تحقيق بشود كه آيا فرزندي از حسن ابن علي باقي مانده و يا نه ؟ . 
هيئتي كه به اين كار گمارده شد تا آنجا پيش رفت كه تمام زنان و كنيزان را توسط زنان قابله مورد اعتماد معاينه وبازرسي كرد و گزارش داد كه هيچ فرزندي وجود ندارد و از آن پيشترنيزهيچ فرزند ذكوري ازصَلب حسن ابن علي به وجود نيامده است . با تمام اينها جعفر كه به مثابه جاسوس خليفه در ميان خانواده سوگوار برادرش وديگر شيعيان تردّد داشت به خليفه خبر داد كه در ميان پيروان حسن ابن علي به طور قوي شايع است كه از او فرزندي باقي مانده كه درسال 255 هجري متولد شده و از بدو تولد مخفي نگاهداشته شده وزمــام رهــبري شيــعه را ازهمــين حــالا درسن پنــج سالگي در دست گرفته است .                                                                                                         

اين خبر خليفه را آشفته كرد و بيدرنگ مُفتّشان وسربازان خود را همراه با جعفر به خانه حسن ابن علي فرستاد . سربازان همه جا حتي خانه هاي نزديكان وهمسايگان را مورد بازرسي قرار دادند و نيزيكي از بانوان حرم به نام صيقل ــ مادرامام دوازدهم شيعيان‌ــ را كه حدس ميزدند باردار باشد با خود بردند .                                                      

سرگذشت ‌رنجباريك زن

صيقل پس ازآن روزگاررنجباري را تا پايان عمرگذرانيد .او مدتها در خانه قاضي القضات ،حسن ابن ابي‌الشوارب تحت نظر بود و حتي پس از سپري شدن دوران معمول بارداري و وقتي معلوم شد كه باردار نيست آزاد نشد . به نقل از دهخدا ، در سال 263 هجري بر اثر اوجگيري شورشهاي عظيم بردگان به رهبري « صاحب‌الزنج» وحملات يعقوب ليث صفارو مرگ عبيدالله‌ابن يحيي ابن خاقان ازمحورهاي حكومت وبه هم ريختگي اوضاع پايتخت ،قيد و بندها مقداري شل شد و اختلاف بين طرفداران امامت جعفر كذّاب وصيقل بالا گرفت . در اين چنين اوضاعي حسن ابن جعفر نوبختي يكي از زُعماي شيعه صيقل را نجات داد و در خانه خود پنهان كرد ، اما پس از مدتي صيقل دوباره دستگير شد و سالهاي متمادي را تحت نظر گذرانيد وسرانجام در دوران مقتدر عباسي در بازداشتگاه خود در قصر خليفه در گذشت . با توجه به اينكه پس از معتمد ،معتضد و پس ازآن مكتفي بر مسند خلافت نشستند ومقتدر عباسي در سال 295 بر مسند خلافت نشست ، صيقل پس از بازداشتي كه بيش از سي و پنج سال به طول انجاميده در گذشته است .                       

تلاش براي دركي تاريخي ازحوادث

نگاهي حتي گذرابه اين ماجراها و فشار شديد دستگاه خلافت بر شيعيان اماميه وخانواده حسن ابن علي ذهن رابه دنبال علّت‌ميكشاند ،اما براي دست يابي به علّت ، بايد از دامگاه تفسيرهاي نازل وموهوم آخوند ها‌ي شيعه‌با احتياط عبور كرد. بانگاه آخوندي به اين بخش از تاريخ ، طبق معمول چيزي جز برداشتي انتزاعي وغير تاريخي از نمايشنامه‌بي پايان‌وخام و نتراشيده جدال حق و باطل ، و خباثت مطلق خليفه غاصب ومظلوميت مطلق امام برحق‌شيعيان ، و اراده و تقدير الهي در رنج دادن به مومنان وامكان دادن به ظالمان در اين دنيا و روضه خواني‌هايي از اين قبيل دستگيرمان نخواهد شد ، اما درك واقعيت تاريخي ، عليرغم كمبودها و ابهامات چندان هم مشكل نيست .                                                  

عكس‌العمل ها و حساسيت هاي خلفا در رابطه با علويان و شيعيان اماميّه‌وجستجوي جانشين حسن ابن علي و زنداني كردن همسر او وقتي قابل فهم خواهد شد كه به در هم ريختگي اوضاع وضعف و تزلزل امپراطوري عباسيان در آن دوران توجّه كافي داشته باشيم و با نگاهي زنده و علمي به تاريخ ،انگيزه هاي خلفا و علل حوادث را در ارتباط با ديگرشرايط تاريخي جستجو كنيم .                                                                                                          

از دوران منصوردومين خليفه عباسي ــ 136 هجري ــ تا دوران مامون ششمين خليفه عباسي ــ 198 هجري ــ عصر ، عصرِ اقتدار ويكپارچگي امپراطوري عباسيان بود . اين دوران با گذر ازايام خلافت منصور ، مهدي هادي ، هارون و مامون ،به «دوره اول عباسي» مشهور است .از آن به بعد «دوران دوم عباسي‌»يا دوران رو به ضعف رفتن عباسيان در امتداد حكومت خلفا ، معتصم ، واثق ، متوكل ، منتصر ، مستعين ، معتز و مهتدي آغاز شده و ادامه يافته بود .         
در دوران مورد بحث ما اگر چه امپراطوري عباسي به ظاهر يكپارچه به نظر ميرسيد اما به واقع :                         

ــ افريقيه و خراسان از دست رفته بودند .                                                                                                   
ــ فارس و ماوراءالنهردر حال جدا شدن بودند .                                                                                            
ــ احمد ابن طولون امير خشن و بي گذشت كه در سال 254 به فرمان خليفه معتز امارت مصر يافته بود ــ وهجده هزار تن را در زندانهايش در دوران حكومتش سر به نيست كرد ــ از شورش عظيم زنگيان استفاده كرده و سلسله بني طولون را در مصر تاسيس كرده و بر شام و اطراف آن مسلط شده بود.                                                                       
ــ قيام عظيم و خونين و خشن چند صد هزار نفره زنگيان وسلطه نيروهاي زنگيان بر اهواز و آبادان و بصره و... خليفه را در وحشت فرو برده بود .                                                                                                                 

ــ ارتش جنگاورعياران سيستان به فرماندهي يعقوب ليث صفاردر تدارك تهــاجم بــه مــركزخـــلافت بود.                

ــ نيرو و اقتدار صاحب منصبان ترك كه از زمان خليفه معتصم آغاز شده بود به چنان درجه اي از قدرت رسيده بود كه ميتوانستند دست به عزل و نصب و قتل خلفا بزنند .                                                                                     

ــ فعاليتهاي شيعيان اماميه در سامرا وسرزمينهاي ايراني نشين افزون شده بود .                                                 

ــ خزانه خلافت مانند دوران اول عباسي از ثروت افسانه‌اي و ذخاير دوران هارون‌الرشيد و مامون سرشار نبود و زماني در حال فرا رسيدن بود‌كه ــ در اوايل قرن چهارم هجري ــ امپراطوري عباسيان به قول جرجي زيدان در جلد دوم «تاريخ تمدن اسلام‌»به هفده تكه تقسيم شود .                                                                                        

به همين دلايل، فعل و انفعالات درون شيعه به عنوان نيرويي قدرتمند و با پيشواياني محبوب و مقدس وداراي جاذبه‌هايي كاريسماتيك ، براي خليفه و دستگاه خلافت بسيار مهم و نگران كننده بود و خليفه عباسي وجود امامي ديگر رادر كنار گوش خود ودر هاله اي از محبوبيت و تقدس‌تاب نمي آورد . وجود چنين امامي ميتوانست به مدد لرزه هاي تاريخي آن زمان ، و انبوه تضادها ي موجودخطري بزرگ ايجاد كند و طبعا چنين خطري ميبايست باقتلي بيدرنگ رفع شود وكار فيصله يابد .                                                                                                                                      

فارغ از تفسيرهاي آخوندي ، از مدارك و اسناد مختلف تاريخي و مذهبي بر ميايد كه پيش از آن در هراس از قدرت معنوي امامان شيعه، مامون بااعلام ولايتعهدي امام هشتم شيعه وتزويج خواهر خود به امام نهم و متوكل با تلاش براي كشاندن امام دهم شيعيان به مجالس عيش و نوش و شرابخواري خود و اميران و وزرايش ، تلاش كرده بودند يا در اين قدرت معنوي سهيم شوند و يا آنرا خدشه دار سازند و موفق نشده بودند و اين قدرت و محبوبيت معنوي به پيشواي بعدي شيعه منتقل شده بود .                                                                                                                          

امام وقـــــــدرت معنوي 
و جايگاه امام در تشييع

براي اينكه تصويري از مقوله امامت و قدرت معنوي امام و نگرانيهاي خليفه وقت داشته باشيم جا دارد كه از ديدگاه شيعه و بر پايه اسناد و احاديث يكي از معتبر ترين كتب شيعه «اصول كافي »نگاهي به جايگاه و موقعيت امام در قلب ها و انديشه هاي شيعيان معتقد داشته باشيم .                                                                                              

كُليني مؤلف اين كتاب «شيخ المشايخ »شيعه ، «رئيس مُحدّثين اماميّه »و نخستين كسي ست كه لقب «ثِقه‌الاسلام »يافته و از مورد اعتماد ترين و بزرگترين علما و محدّثان از آغاز تا امروز در ميان شيعيان است. او در كتابهاي« اصول كافي »و«فروع كافي» و «روضه» شانزده هزار و صدو نود و نه حديث از مورد اعتمادترين احاديث شيعه راجمع آوري كرده است .به جز اين كتابهاي « تعبير رؤيا»،«رد ّقرامطه» «رسائل الائمه»، «كتاب الرجال»، «ماقيل في الائمه‌في الشعر» از آثار اوست. او از علمايي‌ست كه دوران «غيبت صغري» را درك كرده و در آن دوران از نزديك و با ساير بزرگان شيعه از جمله «نايبان چهار گانه» در كشاكشهاي مختلف درگير بوده است و نخستين محدّث معتبريست كه دست به تأليف و سرو سامان دادن به كارهاي تئوريك شيعه زده است.                                                                     

كليني در نزديكترين فاصله به امامان شيعه ميزيسته ودوران تاريخي مورد نظرما را درك كرده و هم زمان با «غيبت كبري »درسال 329هجري در گذشته است لاجرم بايست با منابع قابل اتكاء شيعه در ارتباط بوده باشد . كليني بجز در سراسر اثر چهار جلدي خود « اصول كافي» كه از كتب چهار گانه و اصلي شيعه است ، در «باب الُحجّه» بخش مربوط به امامت با اسناد و احاديث فراوان و از جمله اسناد و احاديث مُنتسب به امامان شيعه طي صفحات 231 تاپانصد و پنج 505 ــ نيمي از جلد اول و تمام جلد دوم ــ تصويري از امام در مكتب تشيّع رادر اختيار ما ميگذارد كه في الواقع قابل تاٌمل و توجّه است .خطوطي كـّلي ازآن را مينگريم :                                                                              

* جايگاه امام پس از رسولان وانبياست با اين تفاوت كه امامان با فرشتگان و ديگر وجودهاي غيبي ارتباط دارند ، سخن فرشته را ميشنوند ولي بر خلاف پيامبران او را نميبينند. 
*امامان گواهان و سفيران وخلفا و راهنمايان و حُجّت خدا در ميان خلق‌اند و زمين هرگز تا روز قيامت از حُجت خدا خالي نيست.تنها چهل روز قبل از قيامت زمين از حُجّت خالي ميشود و آنگاه قيامت فرا ميرسد . 
* اعتقاد به خدا و شناخت اوبدون امام امكان پذير نيست و پذيرفته نخواهد شد . 
* اطاعت از امام واجب مطلق است و امامان مطلقا اختيار دار هست و نيست مسلمانان پيرو خودند. 
* امامان گنجينه دار خزاين دانش الهي هستند. 
* امامان اركان زمين ونور خدا بر روي زمينند . 
* اهل ذكر و اهل دانش مورد اشاره خدا در قرآن امامان هستند . 
* تمام كتابهاي آسماني و تمام دانشها نزد امامان به ميراث نهاده شده است .آنان از تمام دانشهاي قبل و بعد از خود باخبرند . 
* امامان اسامي اعظم و ناشناخته خدا را كه با آنها هر كاري امكان پذيرست ميدانند . 
* اشياء مقدس پيامبرا ن پيشين در نزد امامان است . 
* آغاز پيدايش و شكل بستن امامان با انسانهاي ديگر متفاوت است . 
* امامان به اختيار خود ميميرند و زمانش را ميدانند . 
* امامان در هنگام در گذشت امام پس از خود را معرفي ميكنند . 
* هر كس بميرد و امامي نداشته باشد مانند كسي‌است كه در جاهليت مرده است . 
* كيفيّت تولّد و كاركردهاي جسمي امام با ديگران متفاوت است . 
* هر حقّي كه در دست مردم است از نزد امامان آمده است و هر چه از نزد آنها نيامده باطلست . 
* مالكيت تمام زمين از آن امام است 
* امامان ميتوانند هر وقت اراده كنند زمين و زمان را درنوردند . 
* امامان ميتوانند انسانها و حيوانات مرده را زنده كنند . 
* و...

اينها اشاراتي كوتاه به مقوله امام وقدرت امام در تشيّع بود . در اين اشارات بيشتر روي مواردي تأكيد شده است كه از لحاظ سياسي ، اجتماعي و فلسفي قابل تامل باشد . به جز اين با گذر بر متون شيعه و از جمله «اصول كافي» با چنان تصويري از امام روبرو خواهيم شد كه گاه از حيطه ادراك خارج است و به نظر نگارنده در برخي مواردجز توهين به شخصيّت تاريخي و مبارزاتي پيشوايان شيعه نيست .                                                                                   

شيعه اماميه و تــولــد شيعه 
اثني عشري يا دوازده امامي 
و اعــلام « غيبت صُـــــغري»

در هر حال پس از پايان كار دفن و تحقيقات ،ميراث حسن ابن علي ميان مادرش اُم الحسن «حديث» كه وصي او بود و جعفر كه تحت الحمايه خليفه بود وادعاي وراثت داشت تقسيم شد . در همين كشاكش دستگاه خلافت در اين انديشه بود كه بر مقوله شيعه اماميه و امامت شيعه مهر پايان بگذارد و به اين دردسر بزرگ تاريخي كه بيش از دو قرن موجب تلاطمات بسيار شده بود خاتمه دهد .                                                                                                        

در چنين اوضاعي در آن مقطع از تاريخ با سه گروه كه دو گروه آن در انطباق با دستگاه خلافت عباسي بودند روبروئيم:  
ــ گروه اول اعتقاد داشتند كه از حسن ابن علي هيچ فرزند پسري به وجود نيامده ، كساني كه ميگويند فرزندي وجود دارد دروغ ميگويند و با نبودن فرزندي از صلب حسن ابن علي مقوله امامت در شيعه خاتمه يافته است .                  

ــ دومين گروه نداي امامت جعفر ،برادرامام حسن عسكري را در انداختند.                                                       

ــ سومين گروه به زعامت يكتن از ياران پيشواي يازدهم شيعيان ، به نام «عُثمان ابن سعيد عمري» اعلام كردند كه دوازدهمين امام شيعيان درنيمه شعبان سال 255 هجري از صلب امام حسن عسكري و مادري به نام صيقل يانرگس ،بانويي ــ كنيزي رومي و مسيحي الاصل و آزاد شده ومسلمان شده ــ مُتولّد شده است . عثمان ابن سعيد عمري همچنين اعلام كرد كه دوازدهمين پيشواي شيعيان در خفا و غيبت به سر خواهد برد ، هيچكس را به او دسترسي نيست و فقط از طريق رابطين خود و نامه با پيروان خود در ارتباط خواهد بود و اولين رابط و به قول شيعيان «نايب»نيز، خود عثمان ابن سعيد ابن عمري است .                                                                                                                   

نگاهي باز و مُنصفانه به ماجرا 
و اشاره اي بــــه چند ديـــدگاه

از اين نقطه و از سر فصل اين حادثه و اعلام آن توسط عُثمان ابن سعيد عمري ، تاريخ شيعه در يكي از زواياي فلسفي و سياسي خودبه منزلگاهي پا ميگذارد كه فقط در سايه روشن هاي خيال انگيز چراغ ايمان مذهبي و معنوي مسلمانان شيعه و اعتقاد به قانونمنديهايي در آن سوي قانونمنديهاي معمول علم و تاريخ و انديشه بشري قابل رؤيت است . 
اين منزلگاه در جهار چوب ذهن يك كنكاشگر كه با حوادث عيني و زنجيره علّت و معلول ها و واقعيّات مادّي تاريخي سرو كار دارد و در عين حال جهان را خالي از درونه اي راز آلود وعمقي معنوي و صرفا حاصل كنش و واكنش هاي مادي نميداند، منزلگاه ناشناخته هاي فلسفي و نظرگاههاي خاص آرماني شيعي‌ ، به مثابه يك جمعيت بزرگ مذهبي در ايران و برخي ديگر از كشورها با پيشينه‌اي تاريخي و پر ماجراست .                                                              

به باور كسي كه به تحليل ماترياليستي تاريخ ــ در چهار چوب ماركسيسم ــ اعتقاد دارد وبراي جهان و لاجرم تاريخ ، خدايي جز قوانين عام حاكم برهستي ــ قوانين ديالكتيك ــ و نيزانسان و«معجزه انديشه و دست انسان » را به رسميت نميشناسد تا پديد آورنده چنين ماجراهايي گردد ،اين منزلگاه ،سرزمين‌ افسانه ها و اسطوره هاي فرهنگي ومذهبي ست .

كنكاشي درنقــــطه نظرات 
آخوندهاو علـــــماي شيعه

‌دركنكاشي تاريخي، متاسفانه كـُتب موجود اطلاعات قابل تامل و قابل قبولي در اختيارمان قرار نميدهند و اگر هم ميدهند اطلاعاتي اعتقادي و ايماني و نه تاريخي‌ست . مثلاًدر اين رابطه وقتي به آثاروكتب شيعه نظير« اصول كافي» اثر كليني ، «مناقب» به ويژه جـــلد سوم اثـــر ابــن شهرآشوب ، « بحار الانوار» به ويژه جلد سيزدهم اثر محمد باقر مجلسي ، « غيبت » اثر شيخ طوسي ، « اين است آيين ما» اثرمحمد حسين آل كاشف‌الغطا ، «زمامدار آينده » اثرمحمد جواد مغنيه ،«سفينه البحار و مدينه‌الحكم وآلاثار» اثر حاج شيخ عباس قمي و... مراجعه كنيم چندان چيز زيادي عايدمان نميشود ودر برخي از اين آثار به ويژه با خواندن نوشته هاي مجلسي ، به سرزمين عجائب و ماجراهاي محيرالعقول و باور نكردني وارد خواهيم شد .                                                                                                              

فشاردائمي و شديد دستگاه خلافت بر شيعيان علوي وتحت تعقيب وسركوب و در معرض زندان وقتل قرار داشتن امامان شيعه گوشه اي از دنياي واقعيات امامان شيعه اماميه و پيروانشان درآن روزگار است . اين واقعيات متاسفانه موجب نابودي بسياري اسناد و مكتوم ماندن بسياري از حوادث وراز و رمزهاي تاريخ شيعه شده است . در كنار اين واقعيات ، بي تعهدي و افسانه پردازيهاي صفي پايان ناپذيرازآخوندهاي رنگارنگ و نامدارشيعه ــ بخصوص در دوران صفويه ــ و در آميختن حوادث واقعي تاريخ مبارزات شيعه با حكايات عجيب و غريبِ خاص قصه‌هاي‌سورئاليستي ‌، ابهام قضيه را چندين و چند برابر كرده است و موجب شده است كه ما از چند و چون تاريخي ماجرايي مهم كه علت بروز حوادث زيادي در سرنوشت ايران از دير باز تا روزگار كنوني شده است بي خبر بمانيم .                                               

به عنوان مثال درهنگام كنكاش در اين مقطع از تاريخ، حتي در مورد سرگذشت و نام مادر دوازدهمين پيشواي شيعه ، بنا به روايت مورخان مورد ذكر با نامهاي نرگس ،مريم ابن زيد علويه ، ريحانه ، صيقل ، سوسن ، مليكه نوه قيصر روم و از فرزندان حواريون مسيح وشمعون وصي مسيح... روبروييم و آخوندها آنقدر ماجراهاي محيرالعقول ودر بسياري اوقات متناقض پشت سر هم رديف كرده اند كه حتي هيچ مسلمان معتقد عاقلي نميتواند آنرا به آساني و بدون حمل تناقض در درون ذهن و ضمير خود جاي دهد.                                                                                    

درمورد حوادث زندگي پدرامام دوازدهم شيعه نيز وضع اين چنين است و دركتابهاي مذهبي شيعه حتي معتبر ترين آنها مانند« اصول كافي » كليني محدث بزرگ شيعه ،وقايع و شخصيت تاريخي او كمرنگ شده وشخصيت مذهبي ــ اسطوره اي اوبا معيارها و علائق‌ذوقي خاص علماي شيعه بزرگ شده است .                                                    

درجلد دوم « اصول كافي» زير عنوان «باب الحُجه» قسمتي كه در باره مقوله امامت در شيعه ، اهميت امامت ، شخصيت و قدرتهاي امام وشرح احوالات امامان دوازده گانه شيعه بحث ميشود ، در برخي احاديث با شخصيتي روبروئيم كه در زير تيغ فصّاد ــ كسي كه خون ميگيرد ــ به جاي خون سرخ ، خوني به رنگ سپيد ازبدنش جاري ميشود ، چون به قفس درندگان انداخته ميشود حيوانات باغ وحش خليفه در مقابل او به احترام زانو ميزنند ، از ضمير حاضران خبر ميدهد وبدن او از قانونمنديهاي بدن انساني در برخي موارد تبعيت نميكند و....، ولي همين پيشوا را در ادامه ماجرا رام كننده اسب سركش خليفه ميابيم .براي درك بيشترنكته اي كه به آن اشاره ميشود بايست اين باب توسط خوانندگان علاقمندمورد مطالعه و تامل قرار گيرد.                                                                                      

تضاد ميان سيماي اسطوره اي مـذهبي 
و سيماي مبارزاتي و تاريخي امـامان 
شيعه در اسناد و مـــدارك آخــونــدها 
و سوء استفاده تاريخي آخونـــــــدهــا