طاقت سر کردن شب
مختار شلالوند

از بیخوابی و خستگی کلافه شده بودم ساعت حدود ده و نیم شب بود، اما خانه دوست را بلد بودم. حتی تصور اینکه کسی خونه نباشه پریشانم می کرد.
صدای مهربان مادرش که در را گشود خودِ آرامش، بود آنگاه که گفت، اوا چطوری ...کجابودی این وقت شب؟ بیا تو، باتقلید ازتکیه کلام خودم گفت «صورت» خونه نیست دو روز دیگه میاد، تازگی تو شمال کار جدیدی گرفته.
باز صدای مادر بود که می گفت دوستت هم آمد،
باعجله آمدم تو هال.
بع،تو اینجائی، چه عجب! پیدات شد.
گفتم دو روزه منتظرت هستم «صورت»
از دوران سربازی او را صورت صدا می کردم.
هر دو روز، مامانت برای روزه گرفتن بیدارم کرده، سحری با هم می خوریم البته هر دو روزش هم دیر بیدار شدیم. تازه بعداز سحری، نمازمی خونه. باهمان خلوصی که دیرگاهیست به یغما رفته و دکان داران دین، آن رابه سیاست و تجارت آلوده و به تظاهر و تزویر مزین کرده اند.
صورت، عصر جمعه باید بر می گشت سرکارش مرا هم همراه خود کرد. گفت به بین، ول کنت نیستم با من میائی، بی خودی بهانه نیار.
خلاصه راه افتادیم، در مسیر راه شمال تصمیم گرفتیم چیزی بخوریم، به دهکده ای رسیدیم، که قبل ازآن رود خانه ای بود با پل بلندی، که دو طرف جاده را بهم وصل می کرد، درست قبل از پل تصادف شده بود بدین شکل که یک کامیون تره بار، دوچرخه سواری را زیر گرفته که در دم جان باخته بود.
مردم جمع شده بودندخانواده دوچرخه سوار هم رسیدند از جمله مادرش که شیون می کرد و به سر و روی خود می زد و مو های خود را می کشید.
باکمال تعجب متوجه شدم مادر سیه روز به زبان«لری» و گفتن روله -روله فرزندش را گریه می کند، خشکم زده بود، احساس نزدیکی و همدردی عجیبی با آن صدا میکردم، صدایش گوئی صدای مویه های مادرم بود آنگا که می خواند و میگریست، حالا در شمال کشور، بدور و بی خبر از او صدایش را می شنیدم.
باری پلیس راه و گزمه های گوناگون گردآمده بودند، جاده تقریباً بسته و ماشین ها به کندی حرکت می کردند. بعد از پل تعدادی رستوران و قهوه خانه درسمت چپ جاده قرار داشتند. دوسم گفت بریم یه چیزی بخوریم و راه بیفتیم. گفتم سرنوشت را می بینی طرف لر از آب در آمده، گفت آره متوجه شدم.
راه افتاد، رفتیم درون یکی از رستوران ها. کافه چی، جوان و تحرکی میداندار رستوران بود، مرتب با صدای بلند دستور غذا می داد، سه تا چای بیار اینجا، یه ظرف نون با پیاز، بیا این میز را تمیز کن، خلاصه جو را در دست داشت و همه چیز را کنترل می کرد، به طرف ما آمد، بعد از خوش آمدگفت چه میل دارید، دوستم سفارش غذا داد. پرسیدم ببخشید آقا جریان -تصادف را شنیدید؟ گفت: آاره داداش بیچاره، از روستای خود ماست، می شناسم اش
-ولی مادرش لری می خواند و گریه می کرد
  درسته برا اینکه لر هستند
-        لر کجا و اینجا کجا
  ما از تبعیدیان سردَم رضا شاه هستیم، تعدادمان خیلی هم زیاد است
-        یعنی توهم لری؟
  بله ولی بچه همین کوهپاه هستم ، همین ده بالای جاده.
-        زبان لری هم بلدی،
  چطور بلد نیستم؟ لرم دیگه.
خوشحال شدم که در این گوشه از کشور همزبانی پیدا کردم، شروع کرد به لری صحبت کردن
-        عجب، لری خَسی(غلیظی) صحبت می کنی
 زبان مادریست، «می های «علی دوسی» و دایه دایه سیت بو هونم» (می خواهی بیات لر و «دایه دایه» برات بخوانم)
-نه، فقط بگو حالا اوضاع چطوره راحت هستید؟
 ای بد نیستیم تا ببینیم اینا با ما چکار می کنند.
کافه چی از «اینا» دل خوشی نشان نداد، بعد هادریافتم از فامیل هایش اعدام شده اند. بالاخره غذای تمیز و خوبی به ما داد و بدین وسیله با هم آشنا شدیم. من و دوستم تقریباً هر دوهفته یکباربه تهران می آمدیم و جمعه ها در راه برگشت اغلب به کافه رستوران «علی لره» سری می زدیم، اگر چه برای صرف چای و رفع خستگی راه.
علی همیشه اخبار جدیدی از محل را به ما می گفت. یک روز وقتی وارد شدیم به زبان مادری یواشکی گفت: سر سی تو دارِم «قِر اُفتایه دِ ولات»، خَوَر ناریت؟
نه والله چطور؟
اشاره به درگیری های روزانه داشت در آن روز آیت الله قدوسی کشته شده بود، در آن روزهای خفغان و اعدامهای گروهی روزانه، براستی نا خدای استبداد با خدای آزادی در جنگ بود.
وقتی خبری داشت از زبان لری استفاده می کرد. بعد خیلی آهسته گفت: برادرم اما یک هفته ای می شه که هیچ خبری ازش نیست، از تهران برمی گشه، ولی هنوز نرسیده اوضع خرابه!!
می گفت مادرش خونه را رو سر گرفته اصلا خورد و خوراک ندارد، پسر خاله ام، هم تازگی ها اعدام شده و برادر دیگرش هنوز زندان است. حالا دیگه خاله و مادرم با هم گریه می کنند.
رضا شاه تبعیدمان کرد، اینها قصد نا بودیمان کرده اند. در یکی از این سفر ها بود که نه علی لره بودش و نه اخبار تازه، هوری دلم ریخت گفتم «صورت» شرط می بندم علی بی بلا نباشد، گفت حالا آیه نحس نخوان ببینیم چه خبره.
کافه چی جدیدآمد بلافاصله پرسیدم ، علی اقا پیداش نیست! گفت نه دیگه کار نمی کنه، نگران بنظر می رسید
-        امشب نیست یا اینکه...
 نه دیگه کار نمی کنه بیرونش کردند
-        شما هم لر هستید
بله
-        به زبان لری پرسیدم «برار راسِشِه بو چی و سر علی اُما » (راستش را بگو)
 «والا برار خدا عالمه، ( احتمالاً به دنبال کار رفته تهران).
با نگرانی قهوه خانه را ترک کردیم، کسی حرف نمی زد نه من نه دوستم نه خانمش با علی لره بد جوری اخت شده بودیم، پرجنب و جوش خنده رو بود.
فقط این علی کوچولو بود با یه چش گریه و یکی خنده گاهی سکوت را می شکست. تو سربائی های جاده «رشت» نوارموسیقی را در ضبط فرو کردم
صدای «شکارچی» در آمد «لر کی داشته طاقته سر کِردِنه شو»

منبع:پژواک ایران


مختار شلالوند

فهرست مطالب مختار شلالوند در سایت پژواک ایران 

*آنچه که دیدی بگو، آنچه شنیدی بگو  [2023 Jun] 
* ای باد اگر به گلشن اَحباب بگذری...   [2023 May] 
*پاسخ به خانواده حمید نوری  [2022 Dec] 
* اصلاح طلب،اصولگرا دیگه تمامه ماجرا  [2022 Oct] 
*ارثیه ای که از خمینی،به احمدی نژاد و اینک به نمایندگان ضد خلقی مجلس رسیده.  [2022 Sep] 
*نگاهی از «کارخانه آدمکشی» رژیم  [2022 Sep] 
*تلاش‌های همسوی رجوی و حمید نوری در پرونده برادرم حمزه  [2022 Jul] 
*دادگاه حمید نوریَ و داستان شهادت یک ساک  [2022 Feb] 
*دادگاه حمید نوری و پژواک فریاد دادخواهان  [2022 Jan] 
*«من قهرمان یا چنین چیزی نبودم»  [2022 Jan] 
*حمید نوری و«نه زیستن نه مرگ»  [2021 Oct] 
*«نه زیستن نه مرگ» زبان می‌گشاید  [2021 Sep] 
*دستگیری حمید نوری و دادگاه وی، محک آزمایش همه ما  [2021 Aug] 
*خانواده‌های دادخواه بین دو سنگ آسیاب  [2021 Jul] 
*خط دادن به وکلای حمید نوری، اوج بی شرمی است  [2021 Jun] 
*مهدی تقوایی- یکی داستانیست پر از اشک چشم  [2021 May] 
*محاکمه حمید نوری ، محک دوری و نزدیکی به جنبش دادخواهی  [2020 Dec] 
*درباره «عظمت» ناشناخته ایرج مصداقی  [2020 Nov] 
*بمباران اندیمشک  [2020 Nov] 
*آستانبوسی و چاکرمنشی یک عنصر فرومایه  [2020 Sep] 
*آقای هادی خرسندی از شما انتظار می رود  [2020 Aug] 
* جنازه های سیاسی سر بر می دارند   [2020 Jul] 
*مهدی تقوائی و برخی از رنج هایش  [2020 Mar] 
*ورشکستگی ایدئولوژیکی رهبری مجاهدین  [2020 Feb] 
*باز داشت حمید نوری و دلواپسان آشار و نهان  [2019 Dec] 
*سخنی از سر درد  [2019 Nov] 
*«همیشه به یادت هستم مقاومت»   [2019 Nov] 
*از تاریخ هیچ درسی نگرفتید  [2019 Nov] 
*کار گر قهرمان  [2019 Aug] 
*طاقت سر کردن شب   [2019 Jun] 
*روزی روزگاری؛ از بندرعباس تا تهران  [2019 Mar] 
*شمخانی و قتلی که در سال ۵۹ مرتکب شد  [2019 Jan] 
*دارجنگه غم های درخت بلوط [2019 Jan] 
*شرمی از مظلمه خون سیاووشش باد  [2019 Jan] 
*سیاوش‌کُشی، رسم دیرین روزگار  [2018 Oct] 
*چنین گفت رُستم به اسفنديار   [2018 Aug] 
* مامان عمو تفنگ نداشت  [2018 May] 
* خیمه شب بازانِ شهرِ ما ‏   [2018 Apr] 
*بازهم ۶۷  [2017 Sep] 
* تابستان ۶۷ هنوز میسوزد و دود می کند   [2017 Aug] 
*پناهنده  [2017 Jun] 
*دوستی‌های بی‌مانندش   [2017 Apr] 
*«زندان یونسکو» و درختان تنومندش  [2016 Oct] 
*قاتلانی که با خمینی به جهنم رفتند  [2016 Sep] 
*فایل صوتی آیت‌الله منتظری و مفتشان عقیده  [2016 Aug] 
* «یه مرد بود یه مرد»  [2016 Jan] 
*دل نوشته ای برای دوست نازنین عباس رحیمی که همچنان زندگی را می سراید  [2015 Dec] 
*قتلعام شصت و هفت و گل‌هائی که پَرپَر شدند  [2015 Aug] 
*تهمت و افترا دیگر اثر ندارد  [2015 Apr] 
* دیگی که برای من نجوشد، سر سگ در آن بجوشد!  [2015 Apr] 
*ردیه نویسان  [2015 Feb] 
*اسیر کشی سال شصت و هفت، درد ها و درس ها  [2014 Sep] 
*گزارش ۹۳ و انتظاری که بر آورده نشد  [2014 Aug] 
*مادر و چشمان پر از اندوهش  [2014 May] 
*نامه سرگشاده ایرج مصداقی و شرح یک درد.  [2013 Jul] 
*کوچه خاطره ها و طوطی داش اکل (یادی از آقا رضا و گلهای زیبائی که در دهه شصت پژمردند)  [2013 Feb] 
*«حاج‌آقا رضا» پایش را از گلیم‌اش دراز تر می‌کند  [2012 Jul] 
*اوین ویران شوی   [2012 Jun] 
*کُچیرِ سر به دار  [2012 May] 
*مادر کوگی به فرزندان دلاورش پیوست   [2011 Nov] 
*به بھانه ی انتشار کتاب رقص ققنوس ھا و آواز خاکستر  [2011 Sep] 
*پيکار با تبعيض جنسي ، خانم آندره ميشل ترجمه‌ي زنده ياد محمد جعفر پوينده در گرامی داشت 8 مارس روز جهانی زن  [2011 Mar] 
*که می رویم به داغ بلند بالائی  [2010 Jan] 
*کمال؛ به خاک افتاده عشق، یادی از کمال رفعت صفائی  [2009 Dec]