گزارش کوتاهی از اولین روز محاکمه جمهوری اسلامی در سالن صلح دادگاه لاهه
بهرام رحمانی
مرحله دوم محاکمه جمهوری اسلامی ایران، امروز پنج شنبه 25 اکتبر 2012 برابر با 4 آبان 1391، ساعت 9 صبح، کار خود را در سالن صلح، ساختمان دادگاه لاهه آغاز شد. علاوه بر روسای دادگاه و کمیته حقیقت یاب، حدد صد نفر از خانواده های جان باخته گان، جان بدربردگان از زندان های جمهوری اسلامی و فعالین سیاسی که از کشورهای مختلف اروپا و آمریکا و کانادا آمده اند، در این دادگاه حضور دارنند.
نخست رییس هیئت قضات جوآن کریستین برسیگر، رسما کار دادگاه را آغاز کرد. وی از آفریقای جنوبی است که پنج نفر هیئت قضات را به نام های پروفسور جان دوگارد از آفریقای جنوبی، پروفسور هاکو هاتوا از کنیا، پروفسور باتریشیا سلرز از بلژیک و پروفسور مایکل هانس فیلد از انگلستان معرفی کرد.
ایشان تاکید نمودند که ما به هیچ ایدئولوژی، سازمان و دولتی وابسته نیستیم و معیار فعالیت ما در این جا، براساس قوانین بین المللی است. وکلایی که در این مجموعه هستیم رابطه خاصی با همدیگر نداریم و هر کدام از یک گوشه دنیا آمده ایم تا به طور مستقل و داوطلبانه و بی طرف، جنایات جمهوری اسلامی را مورد بررسی قرار دهیم.
من خودم در دوران آپارتاید، یکی از قضات گروه حقیقت یاب دوارن گذار از آپارتاید به دموکراسی بودم و الان هم بازنشسته هستم. ما افتخار داریم در این جا، حضور داریم و امیدواریم برای مردم ایران با صداقت خدمت کنیم.
نخست رییس هیئت قضات جوآن کریستین برسیگر، رسما کار دادگاه را آغاز کرد. وی از آفریقای جنوبی است که پنج نفر هیئت قضات را به نام های پروفسور جان دوگارد از آفریقای جنوبی، پروفسور هاکو هاتوا از کنیا، پروفسور باتریشیا سلرز از بلژیک و پروفسور مایکل هانس فیلد از انگلستان معرفی کرد.
ایشان تاکید نمودند که ما به هیچ ایدئولوژی، سازمان و دولتی وابسته نیستیم و معیار فعالیت ما در این جا، براساس قوانین بین المللی است. وکلایی که در این مجموعه هستیم رابطه خاصی با همدیگر نداریم و هر کدام از یک گوشه دنیا آمده ایم تا به طور مستقل و داوطلبانه و بی طرف، جنایات جمهوری اسلامی را مورد بررسی قرار دهیم.
من خودم در دوران آپارتاید، یکی از قضات گروه حقیقت یاب دوارن گذار از آپارتاید به دموکراسی بودم و الان هم بازنشسته هستم. ما افتخار داریم در این جا، حضور داریم و امیدواریم برای مردم ایران با صداقت خدمت کنیم.
سپس پروفسور پیام اخوان، سرپرست تیم دادستانی، سخنان افتتاحیه دادگاه را ایراد کرد. وی، پس از معرفی همکاران خود، جنایات جمهوری اسلامی در دهه شصت را مورد بررسی قرار داد. وی تاکید کرد که حضور ما در این دیوان، داوطلبانه است؛ ما سال ها در دیوان جنایی لاهه و دیگر دادگاه ها، از حقوق بشر دفاع کرده ایم و الان هم از عدالت خواهی مردم ایران دفاع می کنیم، این مایه افتخار ماست.
اخوان، تاکید کرد که ما در این دیوان جمع شده ایم تا به جنایات رژیم جمهوری اسلامی رسیدگی کنیم. مقامات جمهوری اسلامی عامل این جنایت هستند. آنان حتی کسانی را که خواهان عدالت اند مورد پیگیرد قرار می دهند. دادگاه های جمهوری اسلامی، خود ابزار سرکوب هستند. در دادگاه های ایران، هیچ عدالتی وجود ندارد. همه کسانی که در ایران زندانی و شکنجه و اعدام شدند نه حق دفاع به آنان داده شده و نه وکیل مدافع داشتند.
روسای دادگاه سئوالات مختلفی را از وی کردند و متقابلا اخوان به سئوالات جواب داد. وی، تاکید کرد که خمینی، با فتوایی کشتار زندانیان را صادر کرد. خمینی، فقط یک چهره مذهبی نبود او، رییس حکومت اسلامی بود.
تیم دادستانی عبارتند از: نانسی هورماشیا، مژده شهریاری، کاوه شهروز، جان کوپر، سر جفری نایس، گیسونیا و پیام اخوان.
اخوان، تاکید کرد که ما در این دیوان جمع شده ایم تا به جنایات رژیم جمهوری اسلامی رسیدگی کنیم. مقامات جمهوری اسلامی عامل این جنایت هستند. آنان حتی کسانی را که خواهان عدالت اند مورد پیگیرد قرار می دهند. دادگاه های جمهوری اسلامی، خود ابزار سرکوب هستند. در دادگاه های ایران، هیچ عدالتی وجود ندارد. همه کسانی که در ایران زندانی و شکنجه و اعدام شدند نه حق دفاع به آنان داده شده و نه وکیل مدافع داشتند.
روسای دادگاه سئوالات مختلفی را از وی کردند و متقابلا اخوان به سئوالات جواب داد. وی، تاکید کرد که خمینی، با فتوایی کشتار زندانیان را صادر کرد. خمینی، فقط یک چهره مذهبی نبود او، رییس حکومت اسلامی بود.
تیم دادستانی عبارتند از: نانسی هورماشیا، مژده شهریاری، کاوه شهروز، جان کوپر، سر جفری نایس، گیسونیا و پیام اخوان.
نفر سوم، پروفسور جان کوپر بود که در مقابل روسای دادگاه، پشت میکروفون قرار گرفت و گفت: آقای رییس، اعضای متحرم دیوان، در سال 88 زندانیان گوهردشت از طریق کد مرس، خبر آمدن کمیسیون مرگ را به همدیگر می رساندند. هدف کمیسیون، آغاز کشتار زندانیان بود. آن ها، 24 سال پیش با انگشتان خود بر دیوارهای سیمانی زندان ها مرس می زدند این بار در دادگاه لندن، مستقیم و با شهامت حضور یافتند و شهادت دادند. اکنون آن ها، با صدای بلند صحبت می کنند. مردم ایران منتظرند تا عدالت اجرا شود. ما در لندن، به شهادت 75 نفر گوش دادیم و اسناد آن را به دقت گردآوری کرده ایم. همه این 75 نفر از قربانیان رژیم ایران هستند. شجاعت آن ها کمیسیون حقیقت یاب را تحت تاثیر قرار داد و ما از آنان صمیمانه تشکر می کنیم. این اقدام از افکار عمومی بین المللی مورد حمایت قرار گرفت. آن چه که من در این جا ارائه می دهم تنها یک نقطه کوچک در مقابل کوه بزرگی است که جمهوری اسلامی در دهه هشتاد بر علیه مردم ایران اعمال کرد.
دادستانی از دیوان درخواست می کند که گزارش کمیته حقیقت یاب را بپذیرند. در این گزارش، مسایل هولناکی آمده است که چگونه جمهوری اسلامی در دادگاه های ظاهری، حکم اعدام زندانیان سیاسی را صادر کرد و آن ها را کشت و جنازه قربانیان خود را نیز مخفیانه در گورستان های جمعی قرار داد.
دادستانی از دیوان درخواست می کند که گزارش کمیته حقیقت یاب را بپذیرند. در این گزارش، مسایل هولناکی آمده است که چگونه جمهوری اسلامی در دادگاه های ظاهری، حکم اعدام زندانیان سیاسی را صادر کرد و آن ها را کشت و جنازه قربانیان خود را نیز مخفیانه در گورستان های جمعی قرار داد.
نفر چهارم سئوال و جواب با پروفسور موریس کوپیتورن، گزارشگر سابق شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران بود، به عنوان شاهد و امضاء کننده گزارش کمیسیون حقیقت یاب در مقابل دادگاه قرار گرفت. از ایشان سئوال شد که شما به عنوان رییس کمیسیون حقیقت یاب، این گزارش را امضاء کرده اید مورد قبول تان هست؟ ایشان جواب داد: بلی. آیا نتیجه کمیسیون این است که حکومت اسلامی ایران، مرتکب جنایت علیه بشریت شده است؟ بلی، همین طور است.
نفر پنجم آقای متین دفتری بود که به عنوان شاهد فراخوانده شد. لطفا خودتان را معرفی کنید و این که چه سالی ایران را ترک کردید؟ من قبلا معاون رییس شورای وکلای ایران بودم و در پاییز 1981، ایران را ترک کردم و به اروپا آمدم. وی در جواب سئوالی درباره قانون اساسی جمهوری اسلامی و قدرت خمینی، گفت: قانون اساسی جمهوری اسلامی، برگرفته از قوانین اسلامی شیعه است. بر این اساس، خمینی به عنوان ولایت فقیه، نماینده امام غایب معرفی شد و قدرتش نیز بالاتر از هر قانونی بود.
نفر ششم خانم ملکه مصطفی سلطانی بود که به عنوان شاهد به سئوالات دادگاه جواب داد. لطفا برای من بگویید چند خواهر و بردار بودید؟ ما 12 بردر و سه خواهر بودیم. چند نفر از خواهر و یا برادرهای شما به دست جمهوری اسلامی از بین رفتند. پنج نفر از برادران من را جمهوری اسلامی از بین برده است. چهار برادرم را اعدام کردند و یکی را در راه کشتند. لطفا تعلق سیاسی آن ها را توضیح دهید؟ آن ها مدافع حقوق زنان و محرومان و مردم تحت ستم از جمله مردم کرد بودند. هنگامی که خلخالی به مریوان آمد. پدرم خلخالی را ملاقات کرد. خلخالی به پدرم گفته بود مطمئن باشید بچه هایتان را آزاد می کنیم. آن ها در پادگان زندانی بودند. اما فردا، برادران مرا با پنج نفر دیگر اعدام کردند. روز دوم جنازه دو برادرم امین و حسین را همراه با 9 نفر آوردند. خلخالی پس از حمله 28 مرداد به کردستان آمد و در همه شهرهای کردستان عده زیادی را اعدام کرد. او، در کردستان به قصاب مردم کرد معروف است. برادرم فواد سلطانی، یکی از بینان گذاران کومه له بود با حمله نیروهای جمهوری اسلامی جان خود را از دست داد. دو برادر دیگرم نیز در تبریز دستگیر شدند که ماجد و امجد از برادر من با دو نفر دیگر به عنوان کادرهای کومه له اعدام شدند. من از شاهدانی که در زندان بودند آزاد شدند گفتند برادران من بدون هیچ دادگاهی اعدام شان کردند. موسوی تبریزی، اعدام آن ها را صادر کرده بود. همسرم جعفر شفیعی را نیز با یک تصادف در کردستان عراق کشتند.
شاهد هفتم محمدرضا آسو بود که بعد از سال 60، به دلیل هواداری از مجاهدین دستگیر شده بود. او در سخنان خود گفت: ما از خمینی استقبال کردیم و فکر می کردیم قول هایی که در پاریس داده عمل خواهد کرد. اما به محض این که وارد ایران شد قلم ها را شکست و زبان ها را بست. من دو بار دستگیر شدم و پنج سال در زندان بودم. تمام دوران در زیر شکنجه بودیم. ما را وادار می کردند تا با بازجویان همکاری کنیم. اگر نمی کردیم مرتب شکنجه می شدیم. ما تعدادی زندانی بودیم که شبانه به پادگان ولی عصر دزفول بردند نخست گفتند دوش بگیریم. سپس به ما کفن پوشاندند و سوار مینی بوس کردند که من توانستم دستم را باز کنم و در حالی که مینی بوس در حال حرکت بود پنجره را باز کردم و خودم را به بیرون پرت نمودم. همان شب 44 نفر را در این پادگان اعدام کردند.
مرحله نخست دادگاه رسیدگی به کشتار زندانیان سیاسی در دهه ٦٠ به مدت پنچ روز، از ١٨ ژوئن تا ٢٢ ژوئن ٢٠١٢ در مرکز اقدام حقوق بشر سازمان عفو بین الملل در لندن با موفقیت چشمگیری برگزار شده بود و انعکاس وسیعی در نزد افکار عمومی جامعه ایران و جهان داشت. در این مرحله از دادگاه، قضات تحقیق عضو کمیسیون حقیقت یاب، متشکل از شش حقوقدان و شخصیت برجسته و مترقی جهانی، 75 تن از اعضای خانواده های جان سپردگان دهه شصت و جان بدر بردگان از اعدام ها دسته جمعی و کشتار زندانیان سیاسی در این دهه را، به دادگاه فراخواندند و از آنان تحقیق به عمل آوردند. شاهدان، از چهل شهر و استان ایران و از میان همه گرایشات سیاسی انتخاب شده بودند که رژیم جمهوری اسلامی، عزیزان شان را در دهه شصت اعدام و یا زندانی و شکنجه کرد.
یکی از ویژگی های مهم دادگاه مردمی ایران تریبونال، علنی بودن آن است. این دادگاه به روی همه رسانه ها باز است. از همان ساعات نخست برگزاری دادگاه، حدود پانزده دوربین فیلم برداری در سالن مستقر بود. هم چنین جلسات دادگاه، روزانه از ساعت ٩ صبح تا ٣٠/۵ بعد از ظهر به وقت اروپای مرکزی و ٣٠/١٠ صبح تا ٧ بعد از ظهر به وقت ایران، مستقیما به صورت زنده از کانال ماهواره ای پخش می شود.
محاکمه جمهوری اسلامی در دادگاه لاهه، یک دستاورد مهمی برای مردم آزادی خواه و عدالت جوی ایران و برای همه مخالفین جمهوری اسلامی است. دادگاهی که مستقل است و هیچ رابطه سیاسی و مالی با هیچ حزب، سازمان، نهاد و دولتی ندارد و تنها با اتکا به حمایت مردمی، این موفقیت بزرگ را کسب کرده است. بررسی جنایات جمهوری اسلامی، در روزهای جمعه 26 و شنبه 27 اکتبر، در دیوان لاهه ادامه خواهد یافت
محاکمه جمهوری اسلامی در دادگاه لاهه، یک دستاورد مهمی برای مردم آزادی خواه و عدالت جوی ایران و برای همه مخالفین جمهوری اسلامی است. دادگاهی که مستقل است و هیچ رابطه سیاسی و مالی با هیچ حزب، سازمان، نهاد و دولتی ندارد و تنها با اتکا به حمایت مردمی، این موفقیت بزرگ را کسب کرده است. بررسی جنایات جمهوری اسلامی، در روزهای جمعه 26 و شنبه 27 اکتبر، در دیوان لاهه ادامه خواهد یافت
منبع:پژواک ایران
