در قرن بیستم وقتی عضو شورای ملی مقاومت بودم، مقاله‌ای فراهم آوردم تحت عنوان «شورا آرمانشهر مصدق» که منتشر شد. «شورا» ویژه نامه ۲۰ سال جنایت علیه مردم ایران – ۲۲ بهمن ۱۳۷۷ صفحات ۱۳۵ – ۱۷۲.

هفته‌ی گذشته روزهای ۹ – ۱۰ سپتامبر برای شرکت در چهارمین کنگره سکولار – دموکرات‌های ایران به هامبورگ رفتم. قرار بود درباره موضوع عدم تمرکز بحث کنم. من ضمن سخنرانی از مطالب آن نوشته بهره فراوان بردم. بخش کوچکی از آن را هم  عیناً خواندم. دوستان بسیاری نسخه‌ای از آن را از من خواستند. نداشتم که تقدیم کنم. قول دادم که آن را بفرستم. دربازگشت فکر کردم باز نشر این نوشته مفیدتر است. سوابق قانونی مسئله را در حقوق نوشته ایران بطور کوتاه روشن می‌کند. از حقوق مکتسبه ملت ایران در جنبش مشروطیت، نهضت ملی، تجاوزهای «قانونی» ولی فقیه نمونه‌هایی وجود دارد. سابقه مربوط به نحوه اعمال اراده آزاد شهروندان، شیوه‌ها و موضوعات مشارکت عموم در اداره کشور در آن‌ها ذکر شده است. این نوع چاره‌اندیشی‌های عملی ما را در دور باطل و کلاف سردرگم بحث‌هایی مبتلا می‌کند که غالباً ذهنی است. مواد  عینی آن مربوط به تاریخ است و مثل روش‌های عملی آخوندها رو به گذشته دارد و برای چاره‌اندیشی باید رو به شرایط امروز دنیا رهایی فردا داشته باشیم. آگاهی از نقاط قدرت و ضعف تمهیدات قانونی موجود در حقوق اداری ایران طی قرن گذشته می‌تواند راه و چاه را روشن کند. نفاط اشتراک عملی را نشان دهد. تنش‌های اختلاف‌آفرین را به یگانگی‌های عملی تبدیل سازد. با این آرزو که گامی هرچند کوچک در این راه بردارم به باز نشر این نوشته می‌پردازم. من در پیگیری مطلب به سوابق بحث‌های مطرح شده در سمینار خواست ملت از قانون اساسی که توسط جمعیت حقوقدانان ایران در تیرماه ۱۳۵۸ برگزار گردید به موضوع خواهم پرداخت. خوبست خواننده بداند که من حدود نیم در هزار کلمات را از اصل مقاله حذف کردم. آن ۳- ۴ جمله مربوط به التزام‌های سیاسی قرن گذشته من بود که حال به آن باور ندارم. مشمول مرور زمان شده است. مقاله از نظر من روزآمد است. امیدوارم مفید باشد.

۱۴ سپتامبر ۲۰۱۶ محمدرضا روحانی 

منبع:پژواک ایران