در تمام مدت زمامداری خود از لحاظ سیاست داخلی و خارجی فقط یک هدف داشته ام و آن این بود که ملت ایران بر مقدرات خود مسلط شود و هیچ عاملی جز اراده ملت درتعیین سرنوشت ملت دخالت نکند (مصدق در بیدادگاه شاه)              

حدود 150 سال پیش آیت الله محمد حسن شیرازی  فتوای تحریم تنباکو را صادر کرد . بدنبال این فتوا که با حمایت و استقبال گسترده همه آحاد ملت از زن و مرد مواجه گردید مردم به تحریم استعمال تنباکو پرداختند ؛ اصناف دکان های خود را بستند و بعضی از آنها حتی تنباکو های مغازه خود را آتش زدند . دامنه حمایت از فتوای آیت الله شیرازی حتی به دربار هم کشیده شد و انیس الدوله سوگلی و ملکه قدرتمند دربار قلیان های را در دربار جمع کرد و در جواب اعتراض ناصرالدین شاه گفت ؛ همان فتوایی که مرا بر شما حلال کرده حکم بر تحریم تنباکو نموده است .

دو ماه بعد از فتوی آیت الله شیرازی بدلیل پشتیبانی گسترده مردم و تحریم سراسری استعمال دخانیات  از طرف مردم ؛ دولت عقب نشینی کرد و فرمان لغوقرارداد با شرکت انگلیسی طرف قرارداد را صادر نمود و مردم پیروزی خود را جشن گرفتند

در تاریخ 19 تیر 1388 آقای منتظری در پاسخ به سوالات محسن کدیور فتوای جائرانه بودن ولایتی را صادر کرد که با شرع و عقل و میثاق های ملی مخالفت کند و به طور تلویحی از مردم خواست که با اتخاذ مفیدترین و کم هزینه ترین راه ؛ برای برکناری خامنه ای و گماشته اش احمدی نژاد تلاش نمایند .

این فتوای آقای منتظری بر خلاف انتظار جریان های سیاسی ( که این فتوا را بعضا" با فتوای جهاد آیت الله محمد کاظم خراسانی در جریان مشروطه و یا فتوای خمینی در قیام 15 خرداد مقایسه کرده بودند و انتظار بسیج  گسترده تر مردم  در خیزش های جاری درکشور را داشتند ) با کم توجهی و بی مهری مواجه شد و تأثیر چندانی در پیشبرد جنبش مردم نداشت .

صرف نظر از اینکه عزل و نصب های سیاسی در یک کشور بر اساس فتوا را موجه و درست بدانیم یا نه و یا معفقد باشیم که در یک حکومت ملی و دموکراتیک این قانون و آراء مردم است که همه چیز را تعیین و تکلیف میکند ؛ واکنش نه چندان مثبت مردم با فتوای آقای منتظری قابل بررسی و تعمق میباشد .

در حالیکه آقای منتظری بدلیل اعتراض آشکارش به فتوای خمینی در مورد قتل و عام زندان سیاسی از دایره قدرت کنار گذاشته شد و با پایداری بر این موضع  از ولیعهدی و جانشینی خمینی چشم پوشید و بدین ترتیب صف خود را از خامنه ای و سایر آخوندهای جنایتکار رژیم جدا کرد و در حالیکه وی با تحمل  20 سال حصر خانگی و محرومیت های بیشمار و عدم سازش با دار و دسته خامنه ای توانسته است به چهره ای مقبول وخوشنام در میان اپوزیسیون بدل شود؛ چرا فتوایش نمی تواند در اعتراضات مردم کشوری که 95 در صد آن شیعه 12 امامی هستند انعکاسی آشکار داشته باشد ؟

البته این کاملا" بدیهی است که فتوای آقای منتظری ولایت فقیه خامنه ای را هدف قرار داده و باعث بی اعتباری او و تردید و انشقاق در میان روحانیون اصولگرای وابسته به باند وی گردیده و بالمأل جریان حاکم بر کشور را به شدت تضعیف میکند . ولی تا آنجا که به اعتراضات گسترده مردم مربوط میشود ما شاهد تحول ویژه ای بدنبال فتوای منتظری نبوده ایم .

روشن است که چنین رویکردی با فتوای منتظری به مقدار زیادی می تواند به واکنش طبیعی مردم به خاطر بدگمانی آنان به دین و دخالت آن در امر حکومت تعبیر گردد. چون  که در 30 سال حاکمیت سیاه استبداد دینی خون به دل مردم شده  و مردم شاهد بلایا و فجایع بیشماری بوده اند که تماما" باسم دین بر سر آنان آوار شده است . کمی خوشخیالی است که از مردم مار گزیده ایران - که هنوز از ستم و جنایت های این حکومت دینی رها نشده اند - انتظار استقبال مجدد از فتاوی و دستورات مذهبی را داشته باشیم . این امر در ضمن نشان میدهد که ظلم وستم  این حکومت در این 30 سال تنها متوجه  مردم ایران نبوده بلکه دین و اعتقادات مردم و رابطه مردم دین باور با نهاد دینی نیز آسیب جدی دیده است . نتیجه  اینکه حکومت این جباران دین ستیز نوعی دافعه مذهبی را در میان مردم دامن زده که می تواند توجیه گر وجهی از دلسردی مردم در برخورد با فتوای منتظری باشد اما این نمی تواند عامل اصلی بی تفاوتی مردم به فتوای یک مرجع مذهبی خوشنام باشد  که نه تنها هیچ همدستی و مشارکتی حداقل در 20 ساله اخیر با این جانیان  ندارد بلکه با آنان در تعازض جدی هم قرار داشته و دارد .

با نگاهی به  فتواهای مراجع در گذشته و با بررسی شرایط تاریخی صدور هر یک از این فتواها که با استقبال  گسترده اقشار مردم قرار گرفته اند می توان به نقطه مشترک این فتاوی پی برد ؛ همه این فتواها در شرایطی صادر شده اند که کشور در اشغال دشمن خارجی بوده و یا دشمن خارجی با همدستی عمال داخلی اش منافع مردم و کشور را در معرض خطر قرار می داده است . از همین رو، فتاوی صادر شده مورد حمایت گسترده مردم قرار گرفته است .

فتوای آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی در شرایطی صادر میشود که استعمار انگلیس بر کشور ایران سلطه دارد و یک شرکت انگلیسی به ریاست تالبوت طبق توافقی با ناصرالدین شاه  حق انحصاری تولید و فروش تنباکو را تصاحب می کند ؛ مردم ایران با پیروی از فتوای صادره دراعتراض به سلطه و دست درازی اجنبی به منافع مردم و کشورشان بسیج می شوند و تا لغو قرارداد تنباکو از پا نمی نشینند .

فتوای جهاد  آیت الله ملامحمد کاظم خراسانی در شرایطی صادر میشود که قوای روسیه با کمک قزاق های محمد علیشاه در صدد سرکوب مشروطه خواهان بر می آیند . بعد ازاین فتوا مردم با پیروی از آن به یاری مشروطه خواهان می شتابند و از هیچ کمکی به آنان دریغ نمی کنند وخمینی هم با برجسته کردن دست نشاندگی  شاه به امریکا در ذهن مردم و اینکه این حکومت  دوست اسراییل است با فتواها و بیانیه های خود می تواند سیل بیکران مردم را چه در 15 خرداد و چه قیام ضد سلطنتی درسال 57 به خیابان ها بکشاند و شاه را سرنگون سازد و حکومت دلخواه خود را پایه ریزی کند.

منظور این است که موتور محرکه اصلی خیزش و اعتراضات اجتماعی مردم  در مقاطع مختلف حیات سیاسی کشورمان ؛ غلیان حس وطن دوستی و مخالفت با دخالت و تسلط بیگانگان بر کشورمان بوده است ؛ که البته در متن اعتقادات دینی آنان و با صدور فتوا  میدان  بروز می یافته است. شاید  به همین  دلیل باشد که امروزه رژیم سعی می کند جنبش اعتراضی مردم را به امریکا و یا انگلیس نسبت دهد. البته روشن است که تا قبل ازبه قدرت رسیدن آخوندها و روشن شدن ماهیت پلید و ضد مردمی آنها در کشوری که اکثریت مردم آن مسلمان شیعه هستند، روحانیون و مراجع در میان مردم به خصوص اقشار پایین جامعه همیشه احترام داشته اند و از آنها تا حدودی حرف شنوی می شده است .

فتوای تاریخی و بسیار ارزشمند آقای منتظری دال بر جایر بودن ولایت خامنه ای در حالی صادر میشود که نه تنها کشور با هیچ تهدید و تجاوز خارجی مواجه نیست ( اگر چه بلایا و مصیبت های وارده به مردم ناشی از حاکمیت سیاه این جنایت پیشه گان از هر فاجعه ای که ممکن است در اثر تهاجم خارجی بر کشور وارد شود به مراتب بیشتر است ) و حداقل و در ظاهر نیز هیچگونه ارتباط و وابستگی رژیم با خارج وجود ندارد، بلکه بر عکس،این رژیم قرون وسطایی خود را به عنوان  پرچمدار مبارزه با امریکا ؛ اسراییل و هر دشمن خارجی نیز جا زده است! پیچیدگی دیگر موضوع آن است که فتوا علیه سردمدار حکومتی صادر شده که خودش را پرچمدار اسلام محمدی معرفی کرده وفتوا نیزصادر میکند!

   نکته دیگری که بایستی به آن اشاره نمود، زبان فتواست که آن را در حد مسایل غامض شرعی متوقف ساخته و از دامنه نفوذ صریح سیاسی آن در میان عامه مردم کاسته است. برخلاف فتاوی تاریخی پیش گفته که به صراحت و کوتاهی، عموم مردم را در برابر وظیفه شرعی و ملی خویش قرار می دادند.  این نقیصه البته قابل فهم است و ملاحظات امنیتی و جانی در این نظام خونریز را مد نظر قرارداده  و چه بسا جنبه مرحله سوزی آن را به مصلحت این مرحله از جنبش ندانسته است. اما بی تردید خبرگان و مقامات نظام، پیام تهدید آمیز آن را به خوبی درک کردند.

  اما واکنش سرد به فتوای آقای منتظری بهیچوجه نباید به منزله پایین بودن  شأن و منزلت مبارزاتی وی در میان مردم تلقی و یا از اهمیت اقدام ارزنده وی بکاهد . نام منتظری به خاطراعتراضش به حکم خمینی در مورد  قتل عام زندانیان سیاسی و  20 سال  پایداری و دفاع مستمر از حقوق مردم درمقابل این دین فروشان در تاریخ کشورمان ثبت خواهد شد و همیشه از وی به نیکی یاد خواهد شد .

در پایان ضروری است یک بار دیگر بر این حقیقت تاکید شود که تقویت عنصر ایرانیت و اندیشه میهن پرستانه و دمکراتیک – به مثابه پادزهری در برابر اسلام پناهی حکومت - تنها حلقه وحدت و یکپارچگی مردم برای رهایی از استبداد دینی است. برای مقابله با دشمنی که کشورمان را بیشتر از هر دشمن خارجی به ورطه نابودی کشانده شور و شوق رهایی ملی را دردل هایمان زنده نگه داریم و هر چه در توان داریم برای ادامه و استمرار خیزش و قیام  مردم مایه بگذاریم و بدانیم که پرهیز از جدایی و تفرقه ، بهترین نوشدارو برای پیشرفت جنبش مردم ایران و غلبه بر دژخیمان حاکم بر کشورمان است.

برای هر ایرانی قاعدتا"هیج منفعتی بالاتر از رهایی و منافع ملی وجود ندارد ؛ جنبش اعتراضی مردم ایران برای رسیدن به چنین دست آوردی باید این آرزو و پیام مصدق کبیر را در خود زنده نگاه دارند که در بیدادگاه شاه خاین گفت: " به خدا این مردم حق دارند در اعداد مردم آزاد جهان باشند" .

منبع:پژواک ایران