چه سیاستی پشت هجوم گسترده پناهندگان به اروپا نهفته است؟
عباس رحمتی
پیش در آمد
چرا فقط آلمان آمال پناهندگان است ؟
یکشب ( یکشنبه) تا نيمه هاي شب جلسه اضطرارى دولت ائتلافي آلمان تشكيل شد تا در مورد پناهنده ها و خارجياني كه از مجارستان و اطريش به آلمان ميايند تصميمات جديدي اتخاذ كنند . در اين جلسه آلمان شش ميليارد يورو براى بودجه سال ٢٠١٦ بخاطر پناهندگان جديد اختصاص داده شد كه سه ميليارد اين پولها به شهرها و سه ميليارد يورو براى ايالات كل كشور در نظر گرفته شده است ،افزون بر این تصمیمات، آلمان بودجه وزارت امور خارجه را برای مدیریت بحران، ۴۰۰ میلیون یورو در سال افزایش میدهد. همچنین به پلیس فدرال سه هزار پست اضافه خواهد شد. در اين جلسه بنا شده است كه مقررات سخت تري در نظر گرفته شود. آلمان تاکنون پیش از صد و هشتاد هزار نفر از پناهنده ها را پذیرفته است و بناست تا هشتصد هزار را بپذیرد و یکی از کشورهای بزرگ اروپایی است که از سایر کشورها هم خواسته است که پناهنده های آواره را باید کمک کرد و هرکشور باید گوشه ای از کار را بگیرند [1] . ودر این میان فرانسه بود که قدم جلو گذاشته و لی انگلیس هم گاماس گاماس /یواش یواش پا جلو گذاشته و با سیاست دیگری آمادگی خود را اعلام کرده است .
در مورد قوانین پناهندگی، تصمیم بر این شد که به جای پرداخت پول نقد به پناهجویان، اجناس مورد نیاز در اختیار آنها قرار گیرد تا از احتمال حیف و میل ناروای پول نقد جلوگیری شود.
از سوی دیگر به فهرست «کشورهای مبداء امن»، آلبانی، کوسوو و مونتهنگرو افزوده شد. بدین ترتیب پناهجویانی که از این کشورها به آلمان آمدهاند هر چه سریعتر به کشورهای خود بازگردانده خواهند شد.
در دو روز شنبه و یکشنبه ۲۰ هزار پناهجو از مجارستان خود را به مونیخ رساندند. چند هزار نفر از آنها صبح دوشنبه ۷ سپتامبر / ۱۶ شهریور به شهرهای دورتموند و دوسلدورف منتقل شدند. مقامات آلمان پیشبینی میکنند که در روز دوشنبه بیش از ۱۱ هزار پناهجوی دیگر وارد آلمان شوند. آلمان قبول كرده است كه تا سقف هشتصد هزار نفر پناهنده را بپذيريد قبلا هم آقاى اشتائن ماير وزير خارجه آلمان به تماي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا اعلام كرده بود كه تماي كشورهاي اروپايي را ما كمك ميكنيم تا بتوانند تعدادي از پناهنده ها را پذيرا باشند.
پناهندگان از همه جا!
پناهنده هاو فرارى ها فقط از سوريه نيستند، جنگ هاي منطقه خاورميانه از افغانستان وعراق تا ليبي ومصر وتونس و وحشي گريهاي داعش ( عراق و شام ) فشارهاي اقتصادي و سياسي و عدم اعتماد مردم از جريان ارتجاعي حاكم بر ايران و تغييرهاى و رفرومهاي صوريِ دولتهاي رنگارنگ تهران و عدم رعايت حقوق بشر كه اين روزها از با دستگيري طرفداران جامعه مدني (مثل نرگس محمدي ) شروع شده و با قطع دست و پا تا اعدام هاى گسترده در كردستان ادامه يافته است خود باعث شده است كه مهاجران و پناهندگان ايراني هم رو به افزايش بگذارد . پناهنده ها ي پاكستان و افغانستان خود را از راه ايران (تهران و تبريز ) به تركيه و از آنجا به بلغارستان و مجارستان ميرسند ( طبق گفته بعضي از پناهنده ها) با اين فرارى ها خود را به كشورهاي اروپايي رسانده اند ولي ميگويند فقط آلمان جاي پناهندگي است پناهنده ها حتا به اطريش هم راضي نيستند ! اين در حالي است كه خانم " انجلا مركل " گفته بود سوريه چسبيده به عربستان است جايي كه خانه خدا در آنجاست ولي آنها يك پناهنده را هم قبول نكرده اند !(اخیرا تعداد کمی بطور موقت پذیرفته ) حال بايد پرسيد چرا پناهندگان آمالشان فقط آلمان شده است ؟ اين كه اين پناهندگان ، ميخواهند ، فقط به آلمان بيايند اعتبار پناهندگي را از بين ميبرند و باعث ميشود كه پناهندگان ديگر پشت دروازه هاي اروپا براى هميشه متوقف شوند و آنهايي هم كه خود را به آلمان ميرسانند احتمالات قبوليشان پايين ميايد ، از طرفي ، باعث ميشود كشورهايي را كه در اروپا پناهنده پذير هستند شانه خالي كنند در اين ميان فقط فرانسه اعلام كرده است كه به كمك آلمان بيايد در جلسه ديروز ، مقامات آلمانی بارها خواهان سیاست مشترک اتحادیه اروپا در قبال پناهجویان شدهاند اما اختلافنظر در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در زمینه حقوق پناهندگان و چگونگی توزیع آنها در میان کشورها، همچنان مانع از اتخاذ سیاستی کارساز در این زمینه شده است.
در اين رابطه دولت راستگراي مجارستان گفته است اگر اينها پناهنده هستند چرا فقط ميخواهند به آلمان بروند ؟ این در حالی است که دولت راستگرای مجارستان خواهان بستن مرزها شده است.و کمک به پناهندگان را قطع کرده است بطوری که حتا حاضر نشده است قطاری در اختیار پناهنده ها قرار دهد که این آوارگان مجبور شده اند نیمی از راه را با پا به اطریش بیایند در میان آین آوارگان زن و بچه های مریض دیده میشدند که بعضی از آنها بیش از صد کیلومتر را با پا به سمت مرزهای اطریش طی کرده اند. مجارستان تلاش میکند هرچه بیشتر آوارگان جنگهای منطقه را تحت فشار دهد اخیرا پروژه ی دیگری را براه انداخته است مجارها در حال ساختن (میخواهند سریع تمام شود ) سوله هایی هستند که پناهنده را در آنجا نگهداری کنندتا به کشوری خود و یا کشور دیگری بر گردانند و هیچ اقدامی دیگری برای رفاه این پناهندگان انجام نداده اند . این در حالی است که کمکهای آلمان را هم دریافت می کنند .این در حالی است که کانادایی ها هم خواهان کمک به بحران آوارگان سوری شده اند به گزارش خبرگزاری فرانسه از مونترال، وزیر مهاجرت ایالت "کبک "کانادا روز دوشنبه نهم دسامبر 2015 اعلام کرد "کبک "تا پایان سال جاری به 3650 آواره سوری پناه خواهد داد.
بحران مهاجران در اروپا در بطن مبارزات انتخابات پارلمانی کانادا نیز وارد شده است و احزاب سیاسی فدرال در روزهای اخیر اغلب در این زمینه با هم به رقابت و چشم و هم چشمی می پردازند.
بسیاری از دولت های ایالتی کانادا و شهردارهای شهرهای بزرگ این کشور مانند جان توری شهردار تورنتو یا دنیس کودر شهردار مونترال، هفته گذشته از دولت فدرال خواسته بودند برای مقابله با بحران های مهاجران غیر قانونی در دریای مدیترانه بیشتر تلاش کند.
این همه سر و صدا برای بحران پناهندگان ؟
پناهند گان می دانند که این همه سر و صدا برای چیست میدانند که یک جریان سیاسی پشت این مسئله خوابیده است و آن حل مسئله توافقنامه و بعد هم سرنگونی اسد در پیش است ، حال باید پرسیدآیا این دو پروژه در یک جهت است یا باید شاهد ماجراهای دیگر بود؟
آیا سناریوی حمله نظامی غرب به سوریه در حال شکل گیری است؟ بارها نوشته ام و در اینجاهم می نویسم که این توافق نامه از جالب کنگره آمریکا حل شودو مسئله اتمی ایران به نقطه معینی برسد سوریه را هم به نقطه معینی خواهند رساند. حال باید پرسید چرا روسیه صدها مستشار نظامی به سوریه اعزام کرده و به دنبال ایجاد یک پایگاه نظامی جدید (اطراف بیعت اسد )در این کشور است؟ آیا روسها احتمال اقدام نظامی غرب در سوریه را جدی تلقی می کنند؟ انگلیس و فرانسه در اندیشه حمله به داعش هستند یا برکناری اسد؟
***
از گزارشها چنین برمیاید که جمهوری اسلامی بعنوان متحد اصلی رژیم بشار اسد در منطقه احساس خطر کرده است. به گزارش آسوشیتدپرس، روحانی روز سه شنبه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با رئیس جمهور اتریش در تهران گفته: جمهوری اسلامی آماده گفتگو با آمریکا، عربستان سعودی و کشورهای بانفوذ دیگر در باره آینده سوریه است.
در همین حال تلویزیون جمهوری اسلامی در تحلیلی با عنوان "آیا سناریوی حمله نظامی به سوریه در حال شکل گیری است؟" اعلام کرد: بزرگنمایی معضل آوارگان سوری و سوق دادن آنها به سوی اروپا، مواضع اخیر پاریس و لندن در مورد دمشق، دیدار پادشاه عربستان از آمریکا و فضاسازی در مورد عملی نبودن طرح نماینده سازمان ملل برای حل بحران سوریه این گمانه را متبادر کرده است که محافل سیاسی و رسانه ای غرب در حال آماده سازی افکار عمومی برای اجرایی کردن اقدام نظامی علیه سوریه هستند.
این منبع با نگرانی افزود: در روزهای اخیر افکار عمومی در معرض بمباران خبری در مورد وضعیت آوارگان سوری و گسیل آنها به سوی اروپا قرار گرفته است. اوج تاثیرگذاری بر افکار عمومی انتشار عکسی از یک کودک آواره سوری بود که در راه رسیدن به اروپا غرق شده و پیکر بی جانش را امواج دریا به ساحل آورده بود.
هم زمان با تمرکز رسانه های عمدتا غربی بر وضعیت آوارگان سوری این گزاره از سوی دیمیستورا نماینده سازمان ملل برای حل بحران سوریه نیز مورد توجه قرار گرفت که در صورتی که وضعیت مهاجران سوری حل نشود، اروپا باید شاهد مهاجرت صدها هزار آواره شود.
در چنین فضایی رسانه ها از مواضع جدید سران فرانسه و انگلیس درباره مداخله در امور داخلی سوریه به بهانه پایان دادن به رنج و درد آوارگان سوری خبر می دهند. هر چند این اظهارنظرها تحت پوشش مبارزه با داعش مطرح می شود.
موضوع مشارکت انگلیس در حملات ائتلاف به فرماندهی آمریکا به مواضع داعش در سوریه در حالی که مجلس عوام انگلیس در سال 2013 مشارکت این کشور در حمله به سوریه را رد کرده بود و همچنین سخنان اخیر وزیر دارایی انگلیس که تاکید کرده لندن بیش از گذشته به عملیات نظامی علیه داعش در سوریه نزدیک شده است، از نشانه هایی است که احتمال اقدام نظامی غرب در سوریه را تقویت می کند.
رئیس جمهور فرانسه نیز با تاکید بر آغاز پروازهای شناسایی در خاک سوریه تحت این ادعا که ما می خواهیم در سوریه افرادی را که علیه ما آماده می شوند و علیه مردم سوریه اقدام می کنند بشناسیم و در کنار آن تاکید بر اینکه انتقال قدرت در سوریه برای ما مسئله ای حیاتی است نباید هیچ کاری برای استحکام قدرت و ماندن بشار اسد انجام داد، از نشانه هایی است که احتمال اقدام نظامی غرب در سوریه را تقویت می کند.
از سویی این ادعا که در طرح فرستاده سازمان ملل متحد به سوریه برای حل بحران این کشور علاوه بر حل نشدن مساله بشار اسد رئیس جمهور، سازوکارهای اجرایی پیش بینی نشده است و مخالفت معارضان سوری با این طرح، بیانگر تلاش برای به شکست کشاندن راهکارهای سیاسی برای حل بحران است.
با توجه به این نکته که میان این رویدادها پیوند معنی داری وجود دارد برخی کارشناسان درباره انگیزه دولت های غربی برای حل بحران آوارگان از طریق اجرای حملاتی علیه داعش در سوریه با تردید می نگرند.
از جمله برداشتهایی که از سوی برخی کارشناسان مطرح شده این است که آنها این تصمیمات را زمینه ساز عملیات نظامی در سوریه به بهانه حل بحران آوارگان می دانند که به عامل اعمال فشار بر اروپا تبدیل شده است.
تاکید اولاند بر اینکه فرانسه قصد ندارد علمیات زمینی در سوریه اجرا کند و کشورهای منطقه باید در حل بحران تلاش نمایند و اعتقاد برخی کارشناسان مبنی بر اینکه آمریکا قصد دارد عربستان را به مداخله نظامی در سوریه ترغیب و سپس از این مداخله نظامی حمایت کند، از این منظر ارزیابی میگردد.
بر این اساس، هرگونه اقدام زمینی احتمالی باید از سوی عربستان و متحدان منطقه ای اش اجرا شود و کشورهای غربی در این مسیر حمایت لجستیکی را عهده دار خواهند بود چنانچه جان کری وزیر خارجه آمریکا پیش از این از امکان حمایت لجستیکی درصورت دخالت نظامی کشوری عربی در سوریه سخن گفته است.
در کنار این رویدادها در دو روز گذشته گزارش هایی از حضور نظامیان روسیه در سوریه منتشر شده است. بطوریکه این گزارش ها ادعا دارند صدها کارشناس نظامی روس وارد فرودگاه لاذقیه شده اند و اداره آن را از نیروهای ارتش سوریه تحویل گرفته اند. این مشارکت نظامی جدید همچنین شامل اعزام افسران بلندپایه از جمله افسران نیروی هوایی روسیه و نیز تحویل جنگنده های میگ 31 و هواپیماهای شناسایی و مهمات و همچنین نفربرهای بی ام بی می شود.
در صورت درستی این گزارشها این سوال مطرح است که آیا روس ها احتمال اقدام نظامی غرب را جدی تلقی می کنند و با تقویت حضور در سوریه این پیام را می دهند که اجازه نخواهند داد که حاکمیت سوریه با دخالت خارجی مخدوش شود؟ تمامی این نقل و انتقالات پناهندگان و پناه دادن و ندادن این کشورها را در یک روند سیاسی باید دید که کشورها در سیاستهای جارجی خود هم اتخاذ میکنند و هرکدام ار این کشورها در فردای عوض شدن رژیمها طلب سهم خواهند کرد !
[1] http://www.radiofarda.com/content/f4_germany_vows_accept_500_thousands_refugee/27233724.html
منبع:پژواک ایران