نمونه گیری آماری مربوط به مسیر خروج پناهجویان ایرانی تا ورود آنان به آلمان
حنیف حیدرنژاد
اداره فدرال آلمان در امور پناهندگی و مهاجرت (Das Bundesamt für Migration und Flüchtlinge) در گزارشی در ماه اکتبر 2009 که در سایت اینترنتی این اداره منتشر شده، نتایج یک نمونه گیری آماری مربوط به مسیر پناهجویان ایرانی را منتشر کرده است. این بررسی محدوده زمانی اول ژانویه 2008 تا پایان آوریل 2009 را در بر می گیرد. در این بررسی که از سوی نماینده ویژه ای از سوی این اداره به عمل آمده است، 203 نفر پناهجوی ایرانی (تقریبا 19% کل پناهجویان در همین محدوده زمانی) مورد سوال قرار گرفته اند.
منطقه اصلی محل زندگی در ایران
144 نفر (71%) از پرسش شوندگان قبل از خروج از ایران ساکن تهران بوده اند. بقیه ساکن 17 استان دیگر بوده اند از جمله: استان مرکزی، زنجان، گیلان، کردستان و ...
خروج از ایران
162نفر ( 80%) پرسش شوندگان بصورت غیر قانونی و 41% قانونی ایران را ترک کرده اند. 145 نفر از آنانی که غیرقانونی ایران را ترک کرده اند، با کمک قاچاقچی موفق به خروج از ایران شده اند. مهم ترین وسیله نقلیه برای خروج از ایران هواپیما بوده است. (133 نفر). دیگر وسایل نقلیه به ترتیب عبارتند از: اتوبوس 9 ، کامیون 6 مورد. اصلی ترین شرکت هواپیمائی که برای خروج از ایران مورد استفاده قرار گرفته به ترتیب عبارتند از: ایران ایر، اوستریان ایر، لوفت هانزا، ماهان ایر و تُرکیش ایر.
فرودگا اصلی در ایران برای خروج، فرودگاه خمینی در تهران بوده است. بندر عباس و ارومیه دو شهر دیگر برای خروج از ایران بوده اند.
کشورهای ترانزیت
کشورهای ترانزیت به ترتیب عبارتند از:
- ترکیه> آلمان
- ترکیه> یونان> آلمان
- ترکیه> بلغارستان> مجارستان> اطریش> آلمان
- ترکیه> بلغارستان> رومانی> فرانسه> آلمان
- ترکیه> اطریش> آلمان
- امارات متحده عربی> ترکیه> آلمان
وسایل نقلیه مورد استفاده قرار گرفته پس از خروج از ایران
اصلی ترین وسایل نقلیه مورد استفاده قرار گرفته پس از خروج از کشور تا مقصد آلمان عبارتند از:
- از ترکیه: هواپیما، سواری، کامیون، اتوبوس
- از یونان: هواپیما، کامیون، کشتی
- از اطریش: قطار، هواپیما
- از فرانسه: هواپیما
محل های توقف در کشورهای ترانزیت
محل های توقف در کشورهای ترانزیت تا تکمیل مقدمات سفر به طرف آلمان عبارتند از:
- ترکیه: استانبول، وان، آنکارا، مرسین، ازمیر
- اطریش: وین، ترانزیت فرودگاه وین
- فرانسه: پاریس
ورورد به آلمان
نزدیک نیمی از پرسش شوندگان ( 101نفر) گفته اند که با پرواز مستقیم وارد آلمان شده اند. در مجموع 146 نفر ( 72%) از هواپیما برای ورود به آلمان استفاده کرده اند. 30 نفر ( 15%) با کامیون با قطار و سواری هر کدام 11 نفر (5%) وارد آلمان شده اند. ورود غیر قانونی 161 نفر (79%) که از این بین 77% با کمک قاچاقچی وارد آلمان شده اند. ورود هوائی به آلمان اکثرا از طریق شرکتهای هواپیمائی ایران ایر، لوفت هانزا و تورکیش ایر و به مقصد فرودگا های فرانکفورت (63 نفر)، هامبورگ (46 نفر) بوده است و دیگر فرودگاه های مقصد عبارت بوده اند از کلن- بن، دوسلدورف و موینخ. در مورد پاس اکثرا اعلام کرده اند که پاس آنها ایرانی و جعلی بوده است.
قاچاقچی و هزینه های آن
پرداخت به قاچاقچی ها عموما در ایران یا ترکیه انجام شده است. در ایران، تهران محل اصلی پیدا کردن قاچاقچی و بعد از آن شهرهای تبریز، ارومیه و بندر عباس قرار دارند. در ترکیه محل اصلی استانبول بوده است. ملاقات با قاچاچقی در تهران و استانبول اغلب در محل های عمومی نظیر رستوران یا فرودگاه بوده و در استانبول علاوه بر آن، ملاقات در محل های ناشناس (خانه و آپارتمان) نیز انجام شده است. در موارد کمی قاچاقچی دیگری نفر را در فرودگاهی در آلمان تحویل و از آنجا به مقصد دیگری برده است. هزینه قاچاقچی بین 10.000 تا 20.000 دلار آمریکائی متغییر بوده است و اغلب در ایران پیش پرداخت شده اند.
محل معرفی خود در آلمان
42 نفر از پناهجویان ایرانی مورد پرسش قرار گرفته خود را در شهر گیسن، 36 نفر در دورتموند، 32 نفر در هامبورگ، 17 نفر در تریر و 12 نفر نیز خود را در شهر لوبک به مرکز پذیرش اولیه پناهجویان معرفی کرده بوده اند.
سایت انتگراسیون- ترجمه و تنظیم: حنیف حیدرنژاد، مددکار اجتماعی و مشاور در امور پناهندگی و مهاجرین
منبع:انتگراسیون