پناهندگی «سهمیه ای» یا بازاسکان مجدد چیست؟
حنیف حیدرنژاد
پناه جویی که از کشور خود فرار کرده اما موفق نمی شود خود را به یک کشور امن که پناهنده پذیری مطابق کنوانسیون ژنو1951سازمان ملل مرتبط با پناهندگی را امضاء کرده است، برساند و به ناچار در یک کشور دیگر می ماند، این امکان را دارد تا با اعلام درخواست پناهندگی خود به دفتر کمیساریای عالی امور پناهندگی سازمان ملل متحد، منتظر بماند تا در صورت پذیرش پناهندگیش به یک کشور دیگر منتقل شود.
برای مثال ترکیه یک کشور پناهنده پذیر نمی باشد. اما به کمیساریای عالی امور پناهندگی سازمان ملل متحد اجازه داده تا با ایجاد دفتر، درخواست پناهندگی پناه جویانی که خود را به ترکیه می رسانند بررسی کند. پناه جویانی که در ترکیه از سازمان ملل پذیرش پناهندگی بگیرند باید منتظر بمانند تا یک کشور ثالث اعلام آمادگی کرده تا پناه جو به عنوان "سهمیه" ی آن کشور به آنجا منتقل شود. این پروسه را "باز اسکان مجدد" پناهنده می نامند. سازمان ملل متحد خود نمی تواند تصمیم بگیرد که چه پناه جوئی به کدام کشور منتقل شود، بلکه کشور پناهنده پذیر باید از قبل مطلع گشته و از بین یک لیست، افرادی را که خود مایل باشد "دست چین" می کند. البته اگر پناه جو فامیل درجه یک در یک کشور داشته باشد یا به زبان آن کشور مسلط باشد، شانسش برای انتقال به کشوری که خود مایل است به آنجا برود نیز بیشتر می شود.
کمیساریای عالی امور پناهندگی سازمان ملل هر ساله سهیمه سالیانه خود را بین تمام کشورهایی که در آنجا پناه جویان از این سازمان پذیرش گرفته اند تقسیم می کند. اما هر ساله تعداد بسیار کمی موفق می شوند در چهارچوب این برنامه به کشورهای پذیرای پناهنده منتقل گردند. زیرا در حالی که به گفته کمیساریای عالی پناهندگی 800.000 نفر پناه جو در جهان منتظرند تا در چهارچوب این برنامه "باز اسکان مجدد" به کشور دیگری منتقل شوند، تنها تعداد معدودی کشورهای صنعتی چنین سهمیه ای را پذیرا شده اند. ایالات متحده آمریکا به تنهائی 80% کل سهمیه را به عهده دارد. کانادا، استرالیا، فنلاند، نروژ و هلند نیز از دیگر کشورهائی هستند که با این برنامه همکاری دارند. آلمان برای نخستین بار در پایان سال 2011 بود که اعلام کرد حاضر است برای سه سال 900 پناه جو را بپذیرد. (هر سال 300 پناه جوی سهمیه ای).
علاوه بر برنامه باز اسکان مجدد پناهندگان، دولت آلمان می تواند هر وقت که خود مایل باشد به صورت فردی یا گروهی، پناه جویانی را که در کشور دیگری هستند پذیرفته و به آلمان منتقل کند. مثلا بعد از انتخابات ریاست جمهوری رژیم در سال 1388/ 2009 ، آلمان در مجموع 50 پناه جوی ایرانی که در ترکیه بودند را (خارج از برنامه سازمان ملل) پذیرفته و به آلمان منتقل کرد. اجرای هر دوی این برنامه ها، یعنی برنامه بازاسکان مجدد پناهندگان سهمیه ای و پذیرش پناهنده به دلایل انسانی، با هماهنگی و از طریق کمیساریای عالی امور پناهندگی سازمان ملل متحد انجام می گردد.
در دسامبر 2013 ، 192 پناه جوی سهمیه ای از ترکیه به آلمان وارد شدند. توزیع این پناه جویان در آلمان از قبل مشخص شده و آنها به ایالت های مختلف تقسیم شدند زیرا پناه جو نمی تواند خود محل زندگی اش را انتخاب کند، مگر آنکه یک دلیل مهم خانوادگی یا پزشکی وجود داشته باشد که با استناد به آن بخواهد در نزد یا نزدیکی یکی از بستگان درجه یک خود زندگی کند، که در این صورت شانس انتقال او به آن ایالت نیز بالا می رود. 45 نفر از این تعداد در ایالت نورد راین وستفالن و بقیه در دیگر ایالت ها اسکان داده شدند.
موقعیت اقامتی و امکاناتی که شامل پناهنده سهمیه ای می گردد
مشروح مقاله در فایل PDF
منبع:پژواک ایران